 |
|
|
 Các chuyên mục |
|
Tin tức - Sự kiện
» Tin quốc tế
» Tin Việt Nam
» Cộng đồng VN hải ngoại
» Cộng đồng VN tại Canada
» Khu phố VN Montréal
» Kinh tế Tài chánh
» Y Khoa, Sinh lý, Dinh Dưỡng
» Canh nông
» Thể thao - Võ thuật
» Rao vặt - Việc làm
Website tiếng Việt lớn nhất Canada email: vietnamville@sympatico.ca
» Cần mời nhiều thương gia VN từ khắp hoàn cầu để phát triễn khu phố VN Montréal
Bản sắc Việt
» Lịch sử - Văn hóa
» Kết bạn, tìm người
» Phụ Nữ, Thẩm Mỹ, Gia Chánh
» Cải thiện dân tộc
» Phong trào Thịnh Vượng, Kinh Doanh
» Du Lịch, Thắng Cảnh
» Du học, Di trú Canada,USA...
» Cứu trợ nhân đạo
» Gỡ rối tơ lòng
» Chat
Văn hóa - Giải trí
» Thơ & Ngâm Thơ
» Nhạc
» Truyện ngắn
» Học Anh Văn phương pháp mới Tân Văn
» TV VN và thế giới
» Tự học khiêu vũ bằng video
» Giáo dục
Khoa học kỹ thuật
» Website VN trên thế giói
Góc thư giãn
» Chuyện vui
» Chuyện lạ bốn phương
» Tử vi - Huyền Bí
Web links
Vietnam News in English
» Tự điển Dictionary
» OREC- Tố Chức Các Quốc Gia Xuất Cảng Gạo
Tài Chánh, Đầu Tư, Bảo Hiểm, Kinh Doanh, Phong Trào Thịnh Vượng
Trang thơ- Hội Thi Nhân VN Quốc Tế - IAVP
|
|
|
|
| Xem bài theo ngày |
|
| Tháng Mười 2024 | | T2 | T3 | T4 | T5 | T6 | T7 | CN |
| |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
| 7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
| 14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
| 21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
| 28 |
29 |
30 |
31 |
|
|
|
  |
|
|
|
| Thống kê website |
|
 |
Trực tuyến: |
5 |
 |
Lượt truy cập: |
25613951 |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
Hy vọng mới cho người già mất trí trong điều trị Alzheimer
15.12.2022 13:47
SKĐS - Alzheimer được biết đến là bệnh thoái hóa thần kinh tiến triển, gây mất trí nhớ tăng dần. Alzheimer thường được chẩn đoán khá muộn, khi những tổn thương thần kinh trở nên nặng và không thể hồi phục.
Hiện nay chưa có thuốc đặc trị Alzheimer, một số loại thuốc chỉ có thể làm chậm suy giảm trí nhớ... Vì vậy, công cuộc tìm kiếm thuốc mới đặc hiệu trong chiến lược điều trị Alzheimer vẫn là mối quan tâm hàng đầu của các nhà khoa học trong dài hạn.Thuốc đầu tiên có thể mang lại hiệu quả képVào tháng 7 năm 2018, các nhà khoa học đã công bố một cột mốc đầy hứa hẹn trong lĩnh vực điều trị Alzheimer: Lần đầu tiên trong một thử nghiệm lâm sàng lớn, một loại thuốc đã có thể làm giảm cả các tổn thương trong não của bệnh nhân và làm chậm sự tiến triển tình trạng mất trí nhớ. Kết quả nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị quốc tế về bệnh Alzheimer (AAIC 2018) ở Chicago, Hoa Kỳ đem đến nhiều kỳ vọng. Mặc dù sẽ cần thêm các thử nghiệm lớn hơn để khẳng định hiệu quả loại thuốc mới này, nhưng với những gì được ghi nhận, đây có thể là loại thuốc đầu tiên đem lại hiệu quả kép: Tác động lên sự thay đổi ở não và cải thiện các triệu chứng của bệnh Alzheimer. Tiến sĩ Reisa Sperling, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và Điều trị bệnh Alzheimer tại Bệnh viện Brigham and Women ở Boston, Massachusetts, Hoa Kỳ cho biết: “Nghiên cứu không chỉ đem lại những kết quả ấn tượng về dữ liệu mà còn như một bằng chứng về khái niệm mới trong điều trị Alzheime
Thử nghiệm được tiến hành trên 856 bệnh nhân đến từ Mỹ, châu Âu và Nhật Bản, với các triệu chứng sớm của suy giảm nhận thức. Các bệnh nhân tham gia nghiên cứu được chẩn đoán suy giảm nhận thức nhẹ hoặc Alzheimer nhẹ, và tất cả đều có sự tích lũy đáng kể protein amyloid, kết hợp thành mảng bám ở những người bị bệnh. Thuốc được dùng trong thử nghiệm là BAN2401, được phát triển bởi Công ty dược phẩm Eisai, một công ty có trụ sở tại Tokyo, Nhật Bản kết hợp với Biogen, một công ty dược phẩm có trụ sở tại Cambridge, Massachusetts, Hoa Kỳ.  Công cuộc tìm kiếm thuốc mới trị Alzheimer vẫn là mối quan tâm của các nhà khoa học.
Ở não của người khỏe mạnh, beta amyloid bị cắt đôi bởi một enzyme gọi là alpha secretase. Hai mảnh cắt được đào thải khỏi não. Trong bệnh Alzheimer, hai loại enzyme khác - beta secretase và gamma secretase - cắt protein ở những điểm không bình thường, để lại những mảnh cắt mà cơ thể không nhận ra hoặc không biết cách loại bỏ. Đây là những mảnh độc hại bắt đầu tích lũy trong não để tạo thành mảng bám. BAN2401 là một kháng thể đơn dòng và nó đặc biệt tốt trong việc loại bỏ các mảnh amyloid beta độc, gọi là protofibrils. Cơ chế hoạt động của thuốc được giải thích bằng sự tấn công các chuỗi amyloid dạng sợi hình thành trước khi chúng bắt đầu kết dính với nhau thành các mảng. Beta amyloid, một protein là thành phần chính của các mảng dính tích tụ trong não của bệnh nhân Alzheimer. Kết quả của thử nghiệm bổ sung thêm bằng chứng cho ý tưởng: Bệnh Alzheimer có nhiều khả năng điều trị thành công nếu được tiến hành sớm trong quá trình tiến triển của bệnh. Bởi vì não bắt đầu xấu đi nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ trước khi chứng mất trí toàn diện xảy ra. Một số loại thuốc khác đã thất bại vì một vài trong số này đã thử nghiệm trên những bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer thời gian dài.Một số còn lại tác động lên amyloid tại các thời điểm sau trong tiến trình của bệnh. Dù ngay cả khi các kết quả nghiên cứu tiếp sau là tích cực, vẫn cần nhiều năm để thương mại thuốc rộng rãi và có sẵn để tới được tay bệnh nhân. Tiến sĩ Lynn Kramer và Ivan Cheung, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Eisai cho biết, mới đây các công ty đã đệ trình một yêu cầu Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ nhằm tìm hiểu những bước cần thiết để thuốc mới được chấp thuận. Sẽ là hơi sớm để công bố điều gì tại thời điểm này, nhưng mục tiêu của chúng tôi là mang BAN2401 đến với bệnh nhân và gia đình càng sớm càng tốt. DS. Nguyễn Hải Đăng, SK
Hiện Tượng Mất Trí Nhớ Và Bệnh Alzheimer
BS Hồ Ngọc Minh
Tình trạng mất trí nhớ (dementia) thường xảy ra cho người già, nhưng không phải mọi người khi già đều mất trí nhớ.Nhiều người tưởng lầm là sự mất trí nhớ và bệnh Alzheimer cùng là một thứ bệnh, nhưng thật ra không phải như vậy.
Trung bình chỉ có 10% số người trên 65 tuổi bị bệnh Alzheimer, nhưng cho những cụ trên 85, tỷ số là 1/3. Hiện nay, theo ước tính, có khoảng năm triệu người Mỹ trên 65 tuổi bị bệnh Alzheimer và trên toàn thế giới có khoảng 35.6 triệu người bị mất trí nhớ.Nói đúng ra, trí nhớ của tất cả mọi người đều không hoàn hảo.
Có những dữ kiện chúng ta tưởng là nhớ đúng 100% nhưng trên thực tế theo thời gian, trí nhớ bị phai mờ với những “lỗ hổng”. Bộ não chúng ta sẽ tìm cách điền vào những “chỗ trống” đó bằng những hư cấu không có thực hay không chính xác. Vì thế khi chúng ta lớn tuổi, chuyện giảm trí nhớ xảy ra cho tất cả mọi người, nhưng mức độ và tốc độ suy sụp tùy theo bản chất của mỗi cá nhân.
Riêng những người bị Alzheimer, tốc độ suy sụp rất nhanh, có khi trong vòng vài tháng đã thấy sự khác biệt.Thế thì, những dấu hiệu khác biệt đó là gì? Hầu hết các sách y khoa đều nói rằng dấu hiệu sớm nhất của bệnh Alzheimer là mất trí nhớ. Khổ nỗi là sự mất trí nhớ không xảy ra qua đêm trong thời gian đầu nên rất khó mà nhận biết. Mà nếu có chút lãng trí xảy ra thì thường bị bỏ qua, hay bị người thân phán cho những chữ như “già rồi, lẩm cẩm” là xong câu chuyện.Một khi sự mất trí nhớ xảy ra có thể nhận thấy được thì thường là quá trễ.
Người có triệu chứng Alzheimer thường bắt đầu lặp lại những câu chuyện hay câu hỏi nhiều lần và bất chợt. Ví dụ, có khi họ đang nói chuyện thời năm 1975, đùng một cái nhảy qua nói chuyện đánh football năm 2015, rồi quay lại thời cụ Diệm bị đảo chánh và vài ngày sau lại nhắc lại những chuyện đó.Hoặc, họ có vấn đề theo dõi câu chuyện của người khác. Ví dụ người ta đang bàn chuyện đám cưới, người có vấn đề lại “đóng góp” chuyện lính Mỹ đổ bộ ở Normandy! Nghĩa là, nhớ đâu nói đó, không có thứ tự.
Không nên nhầm lẫn với thói quen suy nghĩ của người bệnh. Đa số, thường bị bỏ qua là “lâu nay tánh vẫn thế!”. Cùng lúc với chuyện lãng trí, quên chỗ này, chỗ kia, dấu hiệu sớm nhất của bệnh Alzheimer là việc đi đứng không vững và hay té ngã. Dĩ nhiên là khi người lớn tuổi, hay bị té ngã có thể do nhiều nguyên do khác nhau đưa đến, nhưng không nên bỏ qua mà phán cho câu “già yếu nên như vậy”.
Có người đang ngồi trên ghế vẫn bị té lăn quay xuống đất vì không giữ được thăng bằng, như vậy không phải hoàn toàn là yếu! Người bị Alzheimer thường có dáng đi như lê lết trên mặt đất như chim cánh cụt.Họ không nhấc được bàn chân khỏi mặt đất và hai chân thường hay bị quíu, như không biết chân nào phải bước trước và chân nào theo sau. Có khi họ như lúng túng muốn bước hai chân tới trước cùng một lúc. Đó là lý do tại sao họ dễ bị té.Ngoài ra, lý do dễ mất thăng bằng, và hay bị té là khả năng nhìn vật thể chung quanh theo định thức không gian 3 chiều không còn chính xác nữa. Thí dụ cái bàn, cái ghế có thể bị nhìn méo đi, hay khoảng cách ước lượng từ điểm A đến điểm B không còn đúng nữa.
Khoa học vẫn chưa tìm ra gene di truyền gây ra bệnh Alzheimer. Người ta đã tìm khắp bộ DNA của con người và ghi nhận được 33 điểm khả nghi. Tuy nhiên những người có gene apolipoprotein E (APOE) ở trên nhiễm sắc thể số 19 sẽ có nguy cơ tăng cao. Ngoài ra nguy cơ có thể thay đổi qua sự tương tác giữa gene và môi trường.Căn nguyên của bệnh Alzheimer là do những vẩy (plaques) chung quanh tế bào não, tương tự như vẩy đóng trong mạch máu.Khác với vẩy cholesterol trong máu, những vẩy trong não này được tạo thành bởi chất protein. Những vẩy protein như những chất cách điện, hệ quả là những tín hiệu được truyền đi từ một tế bào thần kinh nầy đến tế bào khác bị ngăn chặn. Hiện tượng cách ly này không chỉ xảy ra giữa tế bào này với tế bào khác mà còn ở ngay trong tế bào thần kinh, như những chùm tơ nhện, gọi là “tangles of Tau protein”. Ngoài việc cách ly sóng điện, những vẩy protein còn tiết ra chất độc để hủy diệt tế bào thần kinh, vì thế não bộ dần dần teo nhỏ lại. Hiện tượng đóng vẩy không xảy ra qua đêm mà kéo dài có khi cả chục năm trước khi triệu chứng đầu tiên xuất hiện. Nói cho dễ hiểu, “người thường” không có bệnh Alzheimer cũng bị đóng vẩy trong não chút đỉnh khi… già yếu. Nhưng đối với người có bệnh, tốc độ suy sụp, đổ dốc sẽ rất nhanh.Dĩ nhiên, triệu chứng mấu chốt của bệnh mất trí nhớ phải là sự mất khả năng tư duy, khả năng nhớ, nhưng những triệu chứng khác do sự suy yếu của não bộ đưa đến, ví dụ như khả năng nói và vệ sinh cá nhân sẽ xảy ra cùng lúc, chứ không theo thứ tự.Như thế, sự suy yếu xảy ra một cách toàn bộ, từ trí nhớ, đến suy yếu thị giác và khả năng giữ thăng bằng.Khi bệnh càng nặng, người bệnh sẽ mất khả năng tư duy, không còn nhận biết người quen, không nhớ những chuyện mới xảy ra gần như tức thì.Họ sẽ có vấn đề hiểu câu hỏi, sử dụng từ ngữ để diễn tả hay tốn nhiều thì giờ để trả lời một câu hỏi có khi rất đơn giản.Khuôn mặt như khờ đi, không biểu lộ được cảm xúc. Họ mất khái niệm về thời gian và không gian.Tâm tính của người bị mất trí nhớ cũng thay đổi, có khi họ trở nên trầm cảm, cô đơn nhưng có lúc hung dữ, bướng bĩnh vì trong tư duy hạn hẹp, không ai hiểu được họ.Cuối cùng là mất luôn khả năng vệ sinh cá nhân như tiểu tiện và đại tiện. Người bệnh chỉ nhận biết được một vài người thân săn sóc cho họ. Khi thiếu những người này, hay khi phải rời xa những môi trường quen thuộc, thường sẽ bị kích động những cơn sợ khủng hoảng tinh thần, gọi là panic attacks, làm cho họ cứng người đi, càng dễ bị té ngã thêm. Trong phạm vi bài viết này, tôi không đi sâu vào việc chẩn bệnh và thuốc chữa trị. Tuy nhiên, dựa trên những kiến thức cơ bản ở trên, tôi hy vọng bạn đọc có thể phát hiện ra bệnh tình của người thân và đưa họ đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.Nên nhớ tất cả các loại “thuốc chữa” hiện nay không có khả năng chữa dứt bệnh mà chỉ làm cho tốc độ phát triển của bệnh chậm đi. Và nếu thuốc chữa càng sớm thì phẩm chất đời sống của bệnh nhân cũng như của người thân săn sóc cho bệnh nhân sẽ đỡ khổ hơn nhiều.Nói chung, mọi người khi lớn tuổi đều có nguy cơ bị mất trí nhớ. Để giảm bớt nguy cơ bị mất trí nhớ, một số biện pháp cần thực thi ngay từ bây giờ:Trước hết, bạn phải có một chế độ ăn uống cân bằng, điều độ, nhiều rau trái, tập thể dục đều đặn, như đi bộ ba tới năm giờ mỗi tuần, và ngủ đủ tám tiếng mỗi ngày.Ngủ đêm không đủ thì tranh thủ ngủ ngày! Những người ngủ đầy đủ và có ngủ trưa thường sống lâu và ít bị mất trí nhớ.
1. Học khiêu vũ:Ta nói nôm na là tập… “nhảy đầm”. Nghiên cứu đăng trên tờ New England Journal of Medicine năm 2003 cho biết khiêu vũ vừa là một môn thể dục thể thao, vừa là một trò chơi đòi hỏi suy nghĩ, tiến thoái trong mỗi bước.Khi khiêu vũ, lượng máu không những chỉ dồn về bắp thịt mà còn đổ về phía não bộ nhiều hơn vì khiêu vũ đòi hỏi cả thể lực lẫn trí tuệ.
2. Học chơi một thứ nhạc cụ hoặc nghe nhạc:Nhiều nghiên cứu cho thấy người chơi nhạc cụ trên 10 năm sẽ có trí nhớ tốt hơn một người không chơi nhạc. Trong trường hợp bạn không có đủ thời giờ hay năng khiếu âm nhạc, nên tập nghe và thưởng thức âm nhạc.
3. Học một ngôn ngữ khác:Một nghiên cứu đăng trên tờ Neurology năm 2013 cho biết những người nói thông thạo hai thứ tiếng, khả năng bị mất trí nhớ chậm đi bốn năm rưỡi so với người chỉ biết một thứ tiếng.
4. Học đánh cờ hay chơi video game:Một nhiên cứu của Pháp năm 2013 cho thấy những ai chơi cờ, hay chơi các loại game như bingo, xì lát, poker… (nhưng đừng ghiền quá, và cũng tránh “ngồi computer” hay TV nhiều nhé), khả năng bị mất trí nhớ giảm đi 15%.
5. Đọc sách:Không cần phải đọc nhiều, nhưng khi đọc sách nên bỏ thì giờ suy nghĩ, nghiền ngẫm nội dung của sách, truyện. Đọc truyện mới lạ có lợi hơn là đọc chuyện cũ đã biết. Đừng đọc Thiên Long Bát Bộ hay Tam Quốc Chí đến lần thứ 10!
6. Chú tâm làm một việc cho xong, đừng ôm đồm nhiều thứ vô một:Người chú tâm làm xong một việc ít bị lãng trí hay mất trí nhớ hơn người làm hai ba việc cùng một lúc. Ví dụ khi ăn thì đừng xem TV! Ngoài ra nên biết dùng thời giờ một cách hữu hiệu.
7. Học đan, may vá, hay làm vườn:Khảo sát thống kê năm 2013 cho biết những người có những thú vui kể trên, trí óc minh mẫn hơn những người không có “thú vui ” để tiêu khiển.
8. Sống có mục đích:Sống lạc quan, yêu đời và có giao thiệp với bạn bè người thân làm bớt tình trạng cô độc, sầu muộn.
9. Tập viết:Viết văn, viết truyện, viết thơ cho bạn bè, viết nhật ký, viết hồi ký… làm giảm khả năng mất trí nhớ về sau.
10. Cuối cùng, tập làm việc nhà:
Nên bắt đầu từ hôm nay, bất kỳ ở lứa tuổi nào. Không nên đợi tới 60, 70 mới lo ngăn ngừa mất trí nhớ!BS Hồ Ngọc Minh
Những người làm lụng chân tay, làm việc trong nhà ít bị mất trí nhớ hơn người ngồi một chỗ xem TV hay nhìn “bóng câu quakhung cửa sổ”.Nói chung là phải tích cực “động não”. Tất cả các hoạt động trên .
Thuốc trị bệnh Alzheimer, dùng thế nào cho an toàn, hiệu quả?SKĐS – Bệnh Alzheimer là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng sa sút trí tuệ, ảnh hưởng tới suy nghĩ, hành vi và trí nhớ của người bệnh. Do đó, việc phát hiện và điều trị bệnh sớm có ý nghĩa rất lớn đối với bệnh nhân và người nhà trong việc giúp giảm gánh nặng bệnh tật. Không tự ý mua thuốc điều trị AlzheimerSKĐS - Gần đây mẹ tôi có biểu hiện suy giảm trí nhớ, rất khó khăn trong việc thực hiện các công việc quen thuộc hàng ngày và hay quên chỗ để đồ vật… Tôi tìm hiểu có thể mẹ tôi bị bệnh Alzheimer. Xin hỏi bệnh này có chữa được không? Và có những thuốc nào được dùng trong điều trị tình trạng này? 1. Nguyên nhân gây bệnhHiện tại, nguyên nhân chính xác của bệnh Alzheimer vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên nhiều giả thuyết cho rằng, những bất thường chức năng của protein trong não làm gián đoạn hoạt động của các tế bào thần kinh, gây ra tổn thương tế bào, mất liên kết và cuối cùng là sự chết đi của tế bào thần kinh. Các nhà khoa học đang tập trung nghiên cứu vai trò của 2 loại protein được xem là nguyên nhân chính gây bệnh Alzheimer, đó là: - Amyloid beta:Đây là những protein hòa tan được tạo ra trong quá trình chuyển hóa của tế bào não và được tiết vào trong dịch não tủy. Khi bị bong ra và vón lại, tạo thành các mảng lắng đọng lớn hơn gọi là mảng amyloid ngáng giữa các tế bào. Điều này dẫn đến sự gián đoạn dẫn chuyển tín hiệu của các tế bào thần kinh. Lâu dần, các tế bào không nhận được thông tin trở nên bất hoạt, gây nên hiện tượng quên. - Protein tau: Loại protein này đóng vai trò trong hệ thống hỗ trợ và vận chuyển chất dinh dưỡng của tế bào thần kinh. Trong bệnh Alzheimer, chúng thay đổi hình dạng và tự tổ chức thành các cấu trúc được gọi là đám rối sợi thần kinh. Sau đó làm rối loạn hệ thống vận chuyển tín hiệu thần kinh và gây hại cho các tế bào não. Đồng thời cũng làm suy giảm chất dẫn truyền thần kinh. Hậu quả là các tín hiệu từ não không được truyền đi đúng cách. Nguyên nhân chính xác của bệnh Alzheimer vẫn chưa được xác định rõ ràng. 2. Các triệu chứng thường gặp ở người mắc AlzheimerTriệu chứng của người mắc Alzheimer đầu tiên là đãng trí, bị quên tên hoặc nơi vừa đặt đồ vật. Dấu hiệu kế tiếp của bệnh là trí nhớ và tư duy bất thường. Ngoài ra, bệnh nhân có thể quên tên người quen, hỏi cùng một câu hỏi, kể cùng một câu chuyện nhiều lần, khó khăn trong ghi nhớ mọi thứ trong cuộc sống... Ở những giai đoạn sau, bệnh nhân bị Alzheimer thường đi lang thang hoăc bị lạc, thay đổi tính cách và cảm xúc... Do đó, bệnh nhân sẽ cần sự giúp đỡ nhiều hơn từ người xung quanh và cần có một chế độ chăm sóc đặc biệt toàn diện. Chính vì vậy, khi có bất kỳ các dấu hiệu bất thường trên, bệnh nhân cần đến cơ sở y tế để được phát hiện bệnh và có phương pháp điều trị kịp thời, tránh để bệnh diễn tiến đến giai đoạn nặng. Hình ảnh não của bệnh nhân Alzheimer. 3. Thuốc điều trị bệnh AlzheimerMặc dù đến nay, y học vẫn chưa tìm ra liệu pháp nào giúp đảo ngược quá trình của bệnh Alzheimer nhưng việc dùng thuốc có thể làm chậm tiến triển bệnh. Các thuốc điều trị Alzheimer được chia làm 2 loại: - Thuốc điều trị các triệu chứng liên quan đến nhận thức (gồm thuốc ức chế cholinesterase, memantine).
- Thuốc trì hoãn suy giảm nhận thức ở những người sống chung với căn bệnh Alzheimer (aducanumab).
3.1. Điều trị Alzheimer bằng thuốc ức chế men cholinesteraseCác thuốc thường dùng là donepezil, rivastigmin và galantamin. Đây là nhóm thuốc được đề nghị sử dụng hàng đầu khi có chẩn đoán Alzheimer mức độ nhẹ đến trung bình. Thuốc hoạt động dựa theo cơ chế ngăn chặn sự phân hủy acetylcholine, làm tăng nồng độ acetylcholine – một chất dẫn truyền thần kinh quan trọng, chịu trách nhiệm về trí nhớ và khả năng nhận thức của não. Tuy nhiên, thuốc chỉ có tác dụng làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và hiệu quả càng cao khi bệnh được điều trị càng sớm. Khi bệnh Alzheimer tiến triển nặng hơn, não sản xuất ngày càng ít acetylcholine, do đó tác dụng của thuốc kháng cholinesterase sẽ giảm dần hoặc mất đi. Ba loại chất ức chế cholinesterase thường được kê đơn thuốc bao gồm: Donepezil được cấp phép dùng điều trị trong tất cả các giai đoạn của bệnh Alzheimer; rivastigmine và galantamine được cấp phép dùng để điều trị bệnh Alzheimer trong giai đoạn nhẹ và vừa. Cần chú ý theo dõi những tác dụng không mong muốn của nhóm thuốc ức chế cholinesterase như mệt mỏi, triệu chứng không dung nạp đường tiêu hóa (nôn ói, tiêu chảy), giảm cân và chậm nhịp tim, hạ huyết áp tư thế đứng… Việc phát hiện và điều trị bệnh sớm có ý nghĩa rất lớn đối với bệnh nhân và người nhà. 3.2. MemantineLoại thuốc này được FDA cấp phép sử dụng để điều trị bệnh Alzheimer giai đoạn trung bình đến nặng. Thuốc hoạt động bằng cách ức chế thụ thể NMDA nhằm ngăn chặn hoạt động của glutamate, một chất dẫn truyền thần kinh kích thích ở não. Do đó, tránh trường hợp mức glutamate quá cao dẫn đến sự chết tế bào thần kinh – được cho là góp phần vào sinh bệnh học của Alzheimer. Vì thuốc có cơ chế hoạt động khác với thuốc kháng cholinesterase nên bác sĩ có thể kết hợp 2 loại thuốc này để điều trị trong giai đoạn nặng của bệnh. 3.3. AducanumabĐây là thuốc mới được FDA phê duyệt cấp tốc gần đây. Thuốc được tiêm qua đường tĩnh mạch hằng tháng nhằm làm chậm lại tình trạng suy giảm nhận thức và trí nhớ ở người bệnh Alzheimer. Aducanumab hoạt động bằng cách nhắm mục tiêu vào amyloid beta, một đoạn protein cực nhỏ hình thành và tích tụ thành mảng trong mô não của bệnh nhân Alzheimer. Trong khi các nhà khoa học chưa xác định chắc chắn điều gì gây ra sự chết tế bào và mất mô trong quá trình bệnh Alzheimer,một giả thiết cho rằng sự tích tụ quá nhiều amyloid beta trong não một số người khi già đi và hệ miễn dịch bị suy giảm có thể là một nguyên nhân tiềm năng. Aducanumab là liệu pháp đầu tiên chứng minh rằng việc loại bỏ amyloidbeta mang lại kết quả lâm sàng tốt hơn ở những bệnh nhân Alzheimer. 3.4. Một số thuốc khácNgoài các thuốc được FDA phê duyệt trên, có thể dùng thêm các loại thuốc bổ trợ thần kinh khác như ginko biloba. Ginkobiloba đã được nghiên cứu rất nhiều trong hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer. Thuốc cho các kết quả khả quan trong việc cải thiện rõ rệt chức năng nhận thức, hành vi tâm thần và hoạt động sống hàng ngày trên bệnh nhân Alzheimer so với giả dược. Cho đến nay, đã có nhiều bằng chứng về sự liên quan giữa bệnh Alzheimer và bệnh lý mạch máu não. Do đó hiện nay các nhóm thuốc có tác động lên mạch máu não như nicergoline, piracetam cũng được sử dụng như thuốc phối hợp điều trị bệnh Alzheimer. Cho đến nay vẫn chưa có biện pháp nào giúp đảo ngược quá trình tiến triển của bệnh, mà chỉ có các phương pháp giảm nhẹ triệu chứng nhằm duy trì chất lượng cuộc sống.
4. Những lưu ý khi sử dụng thuốc điều trị bệnh AlzheimerThông thường, người bệnh Alzheimer được bác sĩ kê đơn với liều thấp và tăng liều từ từ đến khi đạt hiệu quả điều trị như mong muốn. Vì vậy, bệnh nhân cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Việc chỉnh liều phải tùy thuộc vào đáp ứng lâm sàng và khả năng dung nạp thuốc của từng người, do đó liều dùng thuốc của từng bệnh nhân là không giống nhau. Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần theo dõi và thông báo cho bác sĩ nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi dùng thuốc, do đa phần các thuốc điều trị Alzheimer đều gây ra một số tác dụng không mong muốn như: Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, chán ăn,… Trong quá trình điều trị, người bệnh không nên tự ý dùng thêm loại thuốc nào mà không hỏi ý kiến bác sĩ. Đồng thời, cần thông báo cho bác sĩ các loại thuốc hiện đang sử dụng, kể cả vitamin và thực phẩm chức năng để cân nhắc dùng thuốc, tránh các tương tác thuốc có hại xảy ra khi dùng chung nhiều loại thuốc cùng lúc. 5. Một số cách phòng ngừa bệnh Alzheimer hiệu quảMặc dù bệnh Alzheimer gây nên tình trạng mất trí nhớ tiến triển, không hồi phục, không đảo ngược, có thể phòng ngừa căn bệnh này bằng nhiều cách như: - Thường xuyên kích thích trí não: Những người luôn cố gắng ghi nhớ và hoạt động não bộ sẽ có ít nguy cơ mất trí hơn. Do đó, có thể rèn luyện trí não bằng cách đọc sách báo hằng ngày, học thêm một ngôn ngữ mới, ghi chép các hoạt động xảy ra trong ngày,… - Tập thể dục mỗi ngày: Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tập thể dục thể thao điều độ giúp bảo vệ trí nhớ, khả năng nhận thức và chất xám, do đó giúp kiểm soát bệnh Alzheimer. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ 30-60 phút, đi xe đạp, tập Yoga… giúp tăng khả năng kết nối các mạch máu ở não và kích thích phát triển khả năng nhận thức. - Cải thiện chế độ ăn uống: Có thể áp dụng chế độ ăn MIND giúp ngăn ngừa nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer nếu được tuân thủ chặt chẽ. Chế độ ăn MIND kết hợp giữa chế độ ăn uống DASH và Địa Trung Hải. Chế độ ăn này khuyến khích tiêu thụ các loại rau lá xanh (bắp cải, rau chân vịt...), quả hạch (hạnh nhân, hạt điều...), quả mọng (việt quất, nho...), các loại đậu (đậu lăng, đậu gà...) và cá; giảm đường, chất béo và các loại thịt đỏ trong khẩu phần ăn. - Chăm sóc giấc ngủ: Theo một số nghiên cứu khoa học, giấc ngủ kém chất lượng và/hoặc thiếu ngủ mãn tính có liên quan đến mức amyloid beta cao hơn có thể thúc đẩy sự khởi phát của bệnh Alzheimer. Vì thế, cần chú trọng giấc ngủ ban đêm đầy đủ và có chất lượng, tránh ngủ nhiều vào buổi trưa vì có thể làm mất ngủ buổi tối. - Kiểm soát căng thẳng: Khi stress tăng cao, cơ thể bài tiết quá nhiều cortisol làm teo vùng não đảm nhận chức năng xử lí trí nhớ và giúp não phát triển. Do đó, khi có quá nhiều stress, não sẽ trở nên rối loạn và làm trí nhớ suy giảm. Bệnh Alzheimer là một trong những mối quan tâm lớn nhất của nhiều người khi chúng ta già đi. Ý nghĩ về việc phát triển căn bệnh này có thể là một viễn cảnh ... Bệnh viện 199 · Jun 19, 2021 (Bài này đã được cập nhật để thêm thông tin về thuốc Aduhelm vừa mới được FDA phê chuẩn, lecanemab của hai hãng Esai và Biogen với những kết quả ... Vietbao · Tự Lực Bookstore · 4 weeks ago Mặc dù không có một điều trị đặc biệt cho người bị Alzheimer nhưng mỗi bệnh nhân cần được cho dùng những viên đa sinh tố vì khẩu phần của họ rất ... VOA Tiếng Việt · Nguyễn Ý-Đức · Aug 17, 2017 Alzheimer là loại bệnh sa sút trí tuệ phổ biến nhất, gây mất trí nhớ phổ biến nhất ở nhóm người cao tuổi, nhiều năm gần đây căn bệnh này đã ... TRUNG TÂM KIỂM SOÁT BỆNH TẬT THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG · SỨC KHỎE LÀ VÀNG! · Sep 21, 2022 Thế nhưng hiện nay có đến trên 5 triệu người Mỹ bị chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer, một chứng bệnh hủy hoại dần trí nhớ của con người. Đa số bệnh ... VOA Tiếng Việt · VOA · Jan 14, 2010 Loại thuốc mới của hãng dược phẩm Merck, Verubecestat, có thể làm giảm lượng protein amyloid độc hại, nguyên nhân được cho là gây nên bệnh ... Trí Thức VN · Trí Thức VN · Nov 4, 2016 Bệnh Alzheimer là một trong những mối quan tâm lớn nhất của nhiều người khi chúng ta già đi. Ý nghĩ về việc phát triển căn bệnh này có thể là một viễn cảnh ... Bệnh viện 199 · Jun 19, 2021 Sau 7 năm nghiên cứu, một nhà khoa học nữ VN đã phát hiện ra chất dẫn mới để ngăn chặn bệnh Alzheimer gây ra hội chứng suy giảm trí nhớ mà ... Báo Thanh Niên · Vũ Thơ,Vũ Thơ · Feb 11, 2018 Có một số bằng chứng cho thấy những người mắc bệnh Alzheimer trung bình đến nặng đang sử dụng chất ức chế cholinesterase, sử dụng thêm memantine ... VOA · Bác sĩ Hồ Văn Hiền · Nov 28, 2019 Theo Hiệp hội Bệnh Alzheimer tại Mỹ thì hiện nay cứ 1 trong 3 người cao tuổi có thể tử vong do bệnh Alzheimer hoặc các chứng mất trí nhớ khác. Medic Cần Thơ · Medic Cần Thơ BVĐK Hoà Hảo - · Dec 6, 2017 |
|
Những nội dung khác:
|
|
|
|
|
