CSVN chối bỏ công dân VNCH là người Việt Nam dầu sinh tại VN nhưng tị nạn ở hải ngoại hay chỉ công nhân người gốc miền Bắc?!
17.03.2023 09:03
Tranh cãi Quan Kế Huy 'gốc Việt', 'gốc Hoa' hay 'gốc Á' nói lên điều gì?
NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES
"Những tranh cãi về 'Người Mỹ gốc Việt' và 'Người Mỹ gốc Hoa' không thể làm lu mờ sự thật: anh ấy là người tị nạn từ Việt Nam", Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn từ Úc bình luận với BBC.
Tranh cãi gay gắt quanh 'gốc Việt', 'gốc Hoa' hay 'gốc Á' xuất hiện sau lời phát biểu của Quan Kế Huy trên sân khấu nhận giải Oscar vào ngày 13/03.
"Hành trình của tôi bắt đầu trên một con thuyền, tôi đã trải qua một năm trong trại tị nạn, và theo một cách nào đó, tôi đã đứng đây, trên sân khấu lớn nhất của Hollywood..."
Phần phát biểu này của Quan Kế Huy không được báo chí Việt Nam đề
Quan Kế Huy sinh năm 1971 tại Sài Gòn trong một gia đình người Việt gốc Hoa và đi vượt biên năm 1978.
Truyền thông nước ngoài như Nikkei Asia... gọi là "Vietnam-born' tức sinh tại Việt Nam trong một gia đình người Việt gốc Hoa ở Chợ Lớn, Sài Gòn.
Như vậy có thể thấy việc gọi Quan Kế Huy là 'gốc Việt' dường như không có vấn đề gì.
Thế nhưng đã có sự thận trọng của báo chí trong nước và tranh cãi trong cộng đồng người Việt Nam.
Đa số các trang báo ở Việt Nam ngày 13/03 không nêu Quan Kế Huy là 'gốc Việt', thay vào đó gọi là 'gốc Hoa', 'gốc Á'.
VnExpress đề cập nam diễn viên "thuộc gia đình người Hoa ở Việt Nam, với mẹ là người Hong Kong, cha người Trung Quốc đại lục".
Một bài viết long-form của VnExpress cũng vắng bóng hai chữ 'gốc Việt', thay vào đó 'có cha mẹ là người gốc Hoa ở khu Chợ Lớn'.
Báo Tuổi Trẻ chỉ nêu "Quan Kế Huy sinh năm 1971 tại Việt Nam trong gia đình người Hoa, với mẹ là người Hong Kong, cha người Trung Quốc đại lục."
Báo Thanh Niên chỉ ghi "Anh sinh năm 1971 trong một gia đình gốc Hoa ở TP.HCM sau đó chuyển đến Mỹ từ cuối thập niên 1970."
Báo Mới nêu cụ thể "Quan Kế Huy là diễn viên người Mỹ gốc Hoa, sinh tại Việt Nam, có mẹ là người Hồng Kông, cha là người Việt gốc Hoa (người Hoa nhập quốc tịch Việt Nam)."
Có vẻ như khác nhiều báo Việt Nam đã hiểu lầm khái niệm "Chinese' khi dịch các trang tiếng Anh nói về gốc gác gia đình Quan Kế Huy.
Việc cha của ông là 'Chinese' ở Việt Nam trước 1975 không có nghĩa ông là người dân nước Trung Quốc (CHND Trung Hoa), vì Việt Nam Cộng Hòa không hề chấp nhận công dân CHND Trung Hoa sinh sống trên lãnh thổ của mình. Thậm chí khá đông người Hoa ở Nam VN ủng hộ Đài Loan (Trung Hoa Dân quốc) và thường là người di dân chạy khỏi Trung Quốc vì chiến tranh.
Dư luận Việt Nam đã tranh luận 'nảy lửa' về chuyện Quan Kế Huy từng phải người Việt hay không. Một số người cho rằng chỉ nên gọi Quan Kế Huy là 'người Hoa', 'Trung Quốc' hoặc 'gốc Á' thay vì nói anh ấy là 'gốc Việt'.
Riêng câu chuyện 'thuyền nhân' của Quan Kế Huy trên sân khấu Oscar hoàn toàn vắng bóng trên truyền thông trong nước.
Hiện chỉ còn số ít trang báo như VTC...đề cập Quan Kế Huy là 'gốc Việt'.
Quan Kế Huy cùng đóng vai chính với diễn viên gạo cội Harrison Ford trong bộ phim nổi tiếng Indiana Jones and the Temple of Doom vào năm 1984, khi là một cậu bé 12 tuổi
'Đáng tiếc'
Từng là một thuyền nhân đến Úc vào những năm 1980, Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn từ Đại học New South Wales bình luận với BBC News Tiếng Việt ngày 14/03:
"Theo tôi thấy thì động thái của báo chí Việt Nam là đáng tiếc. Động thái của báo chí Việt Nam liên quan đến Quan Kế Huy rất khác với trường hợp ca sĩ Sangeeta Kaur (Mai Xuân Loan), người mới được trao giải thưởng âm nhạc Grammy danh giá. Báo chí Việt Nam có vẻ rất tự hào về cô ấy như là một 'người gốc Việt'. Cha mẹ cô ấy là người Việt tị nạn, và cô ấy sanh ra và lớn lên ở Mỹ."
Theo Giáo sư Tuấn thì sự khác nhau giữa hai người vì diễn viên Quan Kế Huy đã nhắc đến thân phận tị nạn của mình trước thế giới.
"Câu chuyện thuyền nhân tị nạn vào thập niên 1970 và 1980 là một chương sử lớn và tan thương của dân tộc. Gần đây, chính phủ Việt Nam kêu gọi mấy người làm phim ở Nam Hàn là hãy tôn trọng lịch sử. Tôi thiết nghĩ nếu mình kêu gọi người ngoài tôn trọng lịch sử thì mình trước tiên hãy tôn trọng lịch sử của nước mình."
Quan Kế Huy nói trong nước mắt trên sân khấu nhận giải Oscar cho diễn viên phụ xuất sắc nhất, "Người ta nói những câu chuyện như thế này chỉ xảy ra trong phim ảnh,". "Tôi không thể tin được điều này đang xảy đến với mình. Đây là một Giấc mơ Mỹ."
Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn bình luận: "Cuộc đời và sự nghiệp của Quan Kế Huy là khá tiêu biểu của những người đi tìm 'Giấc mơ Mỹ'. Đó là giấc mơ được sống trong một xã hội tôn trọng các giá trị như dân chủ, nhân quyền, tự do và bình đẳng; là môi trường mà trong đó mọi người - bất kể xuất thân từ thành phần nào - đều có thể thành công, có cuộc sống tốt đẹp hơn, đầy đủ hơn, thịnh vượng hơn qua làm việc chăm chỉ.
"Tôi nghiệm ra là đối với người phương Tây, những chữ như 'tị nạn' và 'tìm tự do' có thể gây cảm xúc rất mạnh. Có lẽ từ trong tiềm thức, những người sanh ra và lớn lên trong những nước có lịch sử tương đối 'trẻ' như Mỹ và Úc, họ nhìn người tị nạn đi tìm tự do như là tấm gương phản chiếu của những thế hệ ông cha đầu tiên cũng đi tìm tự do và vươn lên từ nghịch cảnh."
Quan Kế Huy sinh năm 1971 tại Sài Gòn trong một gia đình người Việt gốc Hoa và đi vượt biên năm 1978
The Guardian phỏng vấn một số người Việt Nam sau khi Quan Kế Huy đoạt được Oscar. Một người tên Minh trả lời với The Guardian như sau: "Tôi không quan tâm nhiều liệu Quan Kế Huy được 'xếp loại' là người Việt Nam hay không,'. "Bạn đến từ một quốc gia nước ngoài và thành đạt theo cách của bạn. Chính điều đó đã tạo nên cảm hứng rồi."
Giáo sư Tuấn nhận định như sau: "Sự thật là báo chí phương Tây vẫn ghi anh ấy là một diễn viên Mỹ gốc Việt ("Vietnamese-born American actor") có cha mẹ gốc Hoa. Anh ấy sinh ở Sài Gòn vào năm 1971, và chắc từng mang quốc tịch Việt Nam trước khi vượt biên tìm tự do. Anh ấy mang một cái tên rất Việt: Huy. Anh ấy nói tiếng Việt. Khi sang Mỹ, gia đình anh ấy sống trong khu đông người tị nạn gốc Việt. Do đó, cách báo chí Mỹ và phương Tây đề cập đến anh ấy như là một diễn viên Mỹ gốc Việt theo tôi là bình thường".
Trả lời Vanity Fair vào tháng 12/2022, Quan Kế Huy kể lại tuổi thơ ở Sài Gòn trong một gia đình gốc Hoa "đông đúc' và 'rất truyền thống' của mình.
"Vào năm 1978, gia đình tôi chia ra để rời khỏi Việt Nam: Mẹ tôi mang theo ba người con, gồm David", Quan Kế Huy đã cùng cha mình hướng đến một trại tị nạn ở Hong Kong.
"Tôi không hiểu tại sao chúng tôi lại từ bỏ một nơi gọi là nhà để lên tàu vào giữa đêm tối với 3.000 người", Quan Kế Huy kể lại với Vanity Fair ngày rời khỏi Việt Nam trên chuyến hải trình lênh đênh kéo dài hơn một tháng trước khi lên được bờ.
Và vào năm 1979, gia đình của Quan Kế Huy đã đoàn tụ tại Los Angles (Hoa Kỳ) và sinh sống ở đó cho đến nay.
Giáo sư Tuấn nhắc đến một chương lịch sử 'đau buồn' khi hàng trăm ngàn người tìm đường vượt biển vào những năm 1970 và 1980 sau sự sụp đổ của chính phủ Việt Nam Cộng Hòa.
"Tuyệt đại đa số người tị nạn Việt Nam, bất kể là người gốc Hoa hay 'Việt thuần tuý', đến Mỹ thời thập niên 1970 và 1980 đều nghèo hay rất nghèo. Có rất nhiều người đến Mỹ với hai bàn tay trắng sau một cơn biến động lịch sử. Họ không biết tiếng Anh. Ấy vậy mà họ đã sống sót, ổn định, và vươn lên. Theo tôi biết, có nhiều văn nghệ sĩ gốc Việt tị nạn đã thành danh ở Mỹ, dù họ ít khi nào nhắc đến quá khứ tị nạn của mình. Những người từ Việt Nam đến Mỹ sau này không thể nào cảm nhận được những khó khăn của người tị nạn thời đó - và điều này cũng dễ hiểu vì họ không được dạy về chương sử đau buồn thời đó. "
"Ngày nay, có khá nhiều người Việt Nam xin đi định cư ở các nước như Mỹ, Úc, Canada bằng tiền. Những người có nhiều tiền có thể thành đạt ở nước ngoài nhưng họ không bao giờ nhận được sự ngưỡng phục như những thuyền nhân thành đạt như Quan Kế Huy. Điều này đặc biệt đúng ở các xã hội như Mỹ và Úc, có lẽ họ (những người vươn lên từ nghịch cảnh) là hiện thân của Giấc mơ Mỹ, còn những người giàu có thường bị công chúng nhìn với sự nghi ngờ của Honore de Balzac ("Đằng sau mỗi tài sản kết xù đều là một tội ác").
Từ Sài Gòn, nhà văn Trần Tiến Dũng trong một bài mới đây trên Facebook đề nghị coi bản sắc của Quan Kế Huy là người 'Sài Gòn-Chợ Lớn':
"Với tôi, ông Quan Kế Huy nhận năng lượng từ nơi chốn sinh ra ở Sài Gòn -Chợ Lớn và thành danh từ nơi chốn trưởng thành Hoa Kỳ. Nên tôi chúc mừng ông và chia vui với dư luận mạng xã hội. "Cú lội ngược dòng ng
“Những nhân tài đó sau năm 75 tiếp tục cho đến bây giờ vẫn tiếp tục bị xua đuổi, vẫn bị đày đọa, vẫn không được trọng dụng,” bà nói.
Bà so sánh trường hợp ông Huy là ‘hạt giống tốt gieo trên mảnh đất màu mỡ là Hoa Kỳ’ và cho biết bà đã gửi tin về thành tích của ông Huy cho con cháu và nói rằng: “Phải thấy chúng ta rất là có may mắn được sống trong một đất nước mà họ công nhân tài năng thật sự và giúp đỡ những người có tài năng thật sự.”
Nhạc sỹ Tuấn Khanh cũng cho rằng ở Việt Nam với sự kiểm duyệt khắt khe về chính trị thì ‘các diễn viên tài năng cũng khó mà trở thành tài tử lớn’oạn mục của Quan Kế Huy tại Hollywood
Sơn Phước
Từ một người từ bỏ ước mơ, Quan Kế Huy tận dụng cơ hội và trở lại chinh phục Hollywood bằng diễn xuất chân phương, sau hơn 20 năm lùi về hậu trường.
Lễ trao giải Oscar 2023 khép lại với chiến thắng vẻ vang của Everything Everywhere All at once – tác phẩm được cho là niềm tự hào của điện ảnh châu Á khi quy tụ dàn diễn viên gốc Á đông đảo. Trong đó, nổi bật có hai cái tên Dương Tử Quỳnh và Quan Kế Huy đều nhận được tượng vàng về diễn xuất.
Điều đặc biệt là họ không bằng tuổi nhưng cùng khởi nghiệp diễn xuất vào năm 1984. Thế rồi, dòng đời đưa đẩy họ rẽ theo những hướng rất riêng. Nếu Dương Tử Quỳnh liên tục xuất hiện trong nhiều dự án ăn khách, Quan Kế Huy chật vật tìm chỗ đứng tại kinh đô điện ảnh Hollywood. Đã có lúc, ngôi sao sinh năm 1971 muốn buông tay và từ giã sự nghiệp. Anh chỉ lấy lại niềm tin đến khi được xuất hiện và tỏa sáng với vai phụ trong phim chính kịch, khoa học viễn tưởng Everything Everywhere All at once.
Từ ngôi sao nhí bị quên lãng
Khán giả yêu phim chắc chưa quên hình ảnh cậu bé Short Round do Quan Kế Huy đóng, xuất hiện trong bom tấn Indiana Jones and the Temple of Doom (1984). Khi ra đời, bộ phim lập tức gây cơn sốt, thành công không kém phần tiền nhiệm ra mắt 3 năm trước đó. Tác phẩm cũng nhanh chóng biến Quan Kế Huy trở thành ngôi sao nhí đình đám lúc bấy giờ.
Quan Ke Huy anh 2
Quan Kế Huy và tài tử Harrison Ford trong Indiana Jones and the Temple of Doom (1984).
Để có được vai diễn, anh phải vượt qua hàng nghìn ứng viên, đồng thời chiếm được tình cảm của đạo diễn Steven Spielberg. Trên màn ảnh, Quan Kế Huy thu hút bằng diễn xuất hồn nhiên và sự trong trẻo, đáng yêu. Hình ảnh cậu bé gốc Á cũng là một nét riêng, giúp anh được chú ý hơn trong phim Hollywood, tiếp tục được mời tham gia dự án The Goonies (1985) – bộ phim hài, phiêu lưu nổi tiếng của Chris Columbus.
Sau khi xuất hiện trong 2 tác phẩm có thể nói là đại diện điện ảnh thập niên 1980, Quan Kế Huy vẫn quyết tâm theo đuổi đam mê diễn xuất tại Hollywood, học trường Nghệ thuật Điện ảnh USC. Tuy nhiên, may mắn lại không tiếp tục mỉm cười. Hết lần này đến lần khác, anh đi casting và được các đạo diễn phát hiện ra ngay. Nhưng sau đó trở về nhà, anh chờ đợi hàng tháng trời vẫn không nhận được hồi âm.
Đến khi trưởng thành, Quan Kế Huy mới nhận ra con đường dành cho diễn viên gốc Á không hề bằng phẳng như người phương Tây. Những lần thử vai thất bại đó đã khiến cánh cửa trong Quan Kế Huy như muốn đóng sầm lại. Ở những lúc thất vọng nhất cuộc đời, ông nghĩ rằng Hollywood đã từ bỏ mình và có lẽ mình cũng nên từ bỏ nó.
Quan Ke Huy anh 3
Hình ảnh Quan Kế Huy trong The Goonies (1985).
Thế rồi thời gian trôi qua, cũng không còn ai nhớ đến cậu bé năm nào. Hollywood liên tục sản sinh hàng loạt ngôi sao, Quan Kế Huy thì dập tắt sau vài vai phụ mờ nhạt, mà con số cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay. Rốt cuộc, ông quyết định dừng diễn xuất để tập trung làm việc với tư cách thiết kế bối cảnh và chỉ đạo võ thuật cho phim.
Đến sự trở lại ngoạn mục
Phải nói rằng Everything Everywhere All at once là một dự án rất đặc biệt. Ban đầu, kịch bản sắp đặt nhân vật chính là nam, do Thành Long đảm nhận. Tuy nhiên, Thành Long quyết định từ chối vì nhiều lý do, khiến ê-kíp phải thay đổi mọi thứ, từ giới tính nhân vật đến đường dây câu chuyện. Nếu không có cái lắc đầu đó, hẳn Dương Tử Quỳnh lẫn Quan Kế Huy đã không có cơ hội thể hiện tài năng và mang về giải Oscar danh giá.
Trong phim, Quan Kế Huy vào vai Waymond Wang - chồng của nữ chính Evelyn, do Dương Tử Quỳnh đảm nhận. Đó là một người đàn ông nhỏ bé, không giàu có nhưng hết lòng thương yêu vợ. Cũng chính vì yêu vợ, ông có một chút nhún nhường và nhu nhược, quyết định để cho bà quán xuyến mọi việc trong gia đình.
Thế nhưng, Waymond ở một vũ trụ khác lại đóng vai trò quan trọng không kém. Ông xuất hiện và dẫn dắt nhân vật chính Evelyn lẫn khán giả, đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác trong hành trình xuyên "đa vũ trụ".
Quan Ke Huy anh 4
Tạo hình của Quan Kế Huy trong Everything Everywhere All at once.
Giữa một kịch bản hỗn loạn và khó đoán, câu thoại của Quan Kế Huy trong phim lại trở thành một điểm nhấn khó quên: “Thế nên, cho dù em có làm trái tim anh tan vỡ hết lần này đến lần khác. Anh vẫn muốn nói rằng, ở một kiếp khác, anh vẫn chỉ muốn được làm giặt là và tính tiền thuế cùng em”.
Không chỉ có lời thoại này, xuyên suốt bộ phim, tài tử còn chinh phục người xem bằng một loạt câu nói thấm thía. Nếu Evelyn của Dương Tử Quỳnh đảm nhận phần “động” thì Raymond của Quan Kế Huy là người trấn “tĩnh”. Cả hai phối hợp ăn ý tạo nên nhiều cảm xúc cho tác phẩm.
Lời thoại hay và diễn xuất tự nhiên của Quan Kế Huy chính là điểm giúp anh nhận được cơn mưa lời khen từ giới phê bình lẫn khán giả. Trên đường đua Oscar 2023, nam diễn viên thắng loạt giải thưởng lớn nhỏ, bao gồm Quả cầu Vàng, Critics Choice, Film Independent Spirit và đặc biệt là SAG đến từ Nghiệp đoàn Diễn viên Màn ảnh Mỹ.
"Mẹ ơi, con vừa nhận tượng Oscar"
Trên sân khấu lễ trao giải Oscar, Quan Kế Huy khiến người xem bùi ngùi vì bài phát biểu giàu cảm xúc. “Người ta nói những câu chuyện như thế này chỉ xảy ra trong phim”, ngôi sao chia sẻ trong nước mắt. Thế nhưng, Hollywood đã biến cuộc đời anh trở thành một bộ phim.
Quan Kế Huy nhấn mạnh: "Tôi không thể tin điều đó đang xảy ra với mình".
Quan Ke Huy anh 5
Quan Kế Huy khóc trên sân khấu trao giải Oscar 2023.
Tài tử gốc Á liên tục cảm ơn, từ hai đạo diễn Daniels, đồng nghiệp Dương Tử Quỳnh đến hãng phát hành A24. Anh cũng không quên cảm ơn người thân, em trai và mẹ. “Mẹ tôi đã 84 tuổi rồi và bà đang ở nhà xem chương trình này. Mẹ ơi, con mới vừa thắng giải Oscar rồi này!”, ngôi sao nhìn vào ống kính và nói.
Trên tất cả, anh khiến người xem xúc động khi cảm ơn vợ: “Tôi nợ tình yêu của đời tôi, vợ tôi - Echo vì mọi thứ”. Theo Quan Kế Huy, bạn đời đã liên tục động viên trong suốt hơn 20 năm qua, là chỗ dựa vững chắc để anh tin tưởng thực hiện giấc mơ, ngay cả khi nó đến hơi muộn màng.
Không chỉ trên sân khấu Oscar, mọi bài phát biểu nhận giải của Quan Kế Huy luôn ngập nước mắt. Nhiều khán giả nhận xét rằng đâu đó trong anh vẫn là tâm hồn của một cậu bé năm nào, từ ánh mắt, cử chỉ đến cách rưng rưng cảm ơn từng người một.
Chính cảm xúc dào dạt và mãnh liệt ấy đã giúp anh thể hiện vai Waymond tròn trịa, gần như hoàn hảo trước ống kính, chinh phục hoàn toàn Viện Hàn lâm Mỹ để giành tượng vàng.
Có thể nói, chiến thắng của Quan Kế Huy đã biến Oscar trở thành một câu chuyện cổ tích đúng nghĩa. Đó là một chiến thắng vang dội và xứng đáng, tạo hiệu ứng tốt trên truyền thông lẫn mạng xã hội. Sau tượng vàng Oscar, có lẽ Quan Kế Huy sẽ bước tiếp những nấc thang mới trong sự nghiệp diễn xuất
Quan Kế Huy – từ kẻ bị Hollywood lãng quên đến chủ nhân Oscar Trước khi giành tượng vàng Oscar cho ‘Nam diễn viên phụ xuất sắc’, Quan Kế Huy nếm trải nhiều gian nan trong nghề diễn, có lúc sợ thất nghiệp và mất tiền bảo hiểm.Nam diễn viên sinh năm 1971 tại Sài Gòn, có cha mẹ là người gốc Hoa ở khu Chợ Lớn. 7 tuổi, Quan Kế Huy theo gia đình di dân sang Mỹ, nơi anh bước vào giấc mơ điện ảnh ở tuổi niên thiếu. Trở thành chủ nhân tượng vàng Oscar trong lễ trao giải sáng 13/3 (giờ Hà Nội), Quan Kế Huy bật khóc khi hoài niệm hành trình gần 40 năm làm nghề mang nhiều cay đắng nhưng chưa từng mất đi khát khao chinh phục.
Đứa trẻ gốc Á được chào đón ở HollywoodSự nghiệp của Quan Kế Huy mở màn với vai chính đối trọng tài tử Harrison Ford trong bom tấn Indiana Jones And The Temple Of Doom. Theo US Magazine, cậu thiếu niên 12 tuổi năm ấy đánh bại 6.000 đứa trẻ khác để có được vai Short Round. Tác phẩm giúp anh làm nên màn chào sân ấn tượng ở kinh đô điện ảnh thế giới, mang về cho anh một vai đặc sắc khác trong The Goonies, ngay một năm sau.
Quan Kế Huy lúc nhỏ cùng Harrison Ford trên trường quay'. Ảnh: Paramount PicturesKhởi đầu thuận lợi là vậy, Quan Kế Huy không có được con đường trải hoa hồng trong danh xưng diễn viên. "Bạn nghĩ tôi sẽ có sự nghiệp tuyệt vời sau hai phim lớn đó ư? Thực tế, mọi chuyện xuống dốc từ đó", anh ngậm ngùi kể với tờ Screen Daily, khi hồi tưởng ký ức diễn viên tuổi teen của mình. Nam diễn viên cho biết anh duy trì diễn xuất nhưng cơ hội vơi dần, vai trò của anh trong các phim cũng kém quan trọng hơn trước. Vai diễn đến với anh nhỏ giọt, mỗi năm một lần hoặc hai năm một lần. Với anh, chuyện này không quá nặng nề khi anh còn là học sinh. Nhưng sau ngày tốt nghiệp, mọi thứ trở nên khắc nghiệt với định hướng làm diễn viên toàn thời gian của anh. Năm 1993, Quan Kế Huy nhận cuộc gọi từ người đại diện của mình, sau một năm không có việc làm. Người này thông báo anh đến casting một vai nhỏ không có tên, chỉ nói hai câu thoại trong phim chiến tranh. Kết thúc buổi thử vai dành cho 30 diễn viên gốc Á, anh trở về nhà và chờ đợi cả tuần cũng không nhận được phản hồi nào. "Tôi nhớ mình đã ngồi ở mép giường, hoàn toàn đông cứng. Tôi thậm chí không thể nhận được vai diễn nhỏ bé đến như vậy. Tương lai thật ảm đạm", nam diễn viên nhớ lại khoảnh khắc anh gọi cho người đại diện và biết chắc mình đã trượt vai. 23 tuổi, Quan Kế Huy lựa chọn dừng lại sự nghiệp diễn xuất. Screen Daily tiếc nuối sao nhí một thời phải bỏ nghề vì quá khan hiếm vai diễn gốc Á trên màn bạc. Nam diễn viên vùi mình trong cảm giác tự trách. Anh cho rằng mình không đủ cao, không đủ đẹp trai, không đủ trưởng thành, không phải diễn viên giỏi. quan-ke-huy-oscar-10-8608-1678687593.jpgquan-ke-huy-oscar-9-5847-1678687593.jpgHai phim làm nên tên tuổi Quan Kế Huy lúc nhỏ: Indiana Jones (trái) và The Goonies.Giữa giai đoạn "đau khổ, lạc lối, chán nản" như lời mô tả, anh theo học Đại học Cộng đồng Los Angeles, rồi đăng ký Trường Điện ảnh thuộc Đại học Nam California. Gặp những người cùng đam mê nghệ thuật thứ 7, Quan Kế Huy cảm giác tìm thấy chỗ đứng và có được những bạn đồng hành nói chung ngôn ngữ. Dù đã buông bỏ ý nguyện làm diễn viên, anh giữ kỳ vọng đi đường dài cùng điện ảnh, trong những vai trò khác. Sau ngày ra trường, Quan Kế Huy bất ngờ được đạo diễn hành động Nguyên Khuê (Corey Yuen) mời làm trợ lý biên đạo hành động, cho phim X-Men quay tại Canada. Từ cơ duyên đầu tiên này, họ đồng hành qua một số phim điện ảnh và truyền hình, mở ra cơ hội kết nối Quan Kế Huy với đạo diễn lừng danh Vương Gia Vệ. Thập niên 1990, anh di chuyển liên tục giữa Mỹ, Hong Kong và Thượng Hải, đảm nhận nhiều vai trò trong êkíp của "Vương kính đen", chủ yếu là trợ lý đạo diễn. Ngoài ra, anh hỗ trợ Vương Gia Vệ sản xuất phim My Blueberry Nights.
Hai lần duyên nợ với Dương Tử QuỳnhTrước khi cùng Dương Tử Quỳnh nên duyên vợ chồng trong phim Everything Everywhere All At once, Quan Kế Huy từng có mối duyên đặc biệt với đả nữ hơn anh 9 tuổi. Chuyện xảy ra năm 2018, cuộc đời anh rẽ sang hướng khác khi xem Crazy Rich Asians có Dương Tử Quỳnh diễn xuất. "Tôi đã xem phim này ba lần ở rạp, lần nào tôi cũng khóc. Tôi nhận ra Hollywood đã thay đổi. Giờ đây, họ đã có những vai diễn dành cho người châu Á. Hơn hết, tôi muốn được ở trên màn ảnh cùng các đồng nghiệp", anh chia sẻ với CBS News.
Quan Kế Huy trở lại đóng phim ở tuổi ngoài 50. Ảnh: A24Được khơi lại tình yêu diễn xuất đã gói ghém trong lòng hơn hai thập kỷ, Quan Kế Huy liên lạc với người đại diện cũ, thổ lộ muốn làm diễn viên thêm lần nữa. Ý định này khiến vợ anh từ ngạc nhiên chuyển sang ủng hộ. Dù vậy, cô không quên cảnh báo anh có thể phải đi từ buổi thử vai này đến buổi thử vai khác, bị từ chối hết lần này đến lần khác. Nam diễn viên thừa nhận điều đó làm anh sợ và có chút dè dặt. Nhưng điều làm anh sợ hơn thế là sẽ bước vào tuổi 60-70 cùng niềm hối tiếc vì không cho giấc mơ của mình một cơ hội. Không phải một sáng thức giấc, tôi bất chợt muốn làm diễn viên. Điều này vẫn luôn ở đó.Hai tuần sau, Quan Kế Huy nhận được cơ hội thử vai trong Everything Everywhere All At once. Anh cho biết đã "phải lòng" kịch bản ngay lần đọc đầu tiên. Anh cho rằng vai diễn Waymond được viết dành cho mình. Chuẩn bị cho buổi casting, Quan Kế Huy mời một huấn luyện viên diễn xuất hỗ trợ cấp tốc. Anh đầy lo lắng vì đã 25 năm không thử vai, không đóng phim. Nhưng trước sự chỉ dẫn tận tình của hai đạo diễn Daniel Kwan - Daniel Scheinert, anh cảm thấy "hạnh phúc vì mình còn sống". Đi qua chuỗi ngày sống trong thất vọng vì không nhận được tin tức gì từ hãng phim, Quan Kế Huy casting vòng hai sau hai tháng và được giao vai sau đó một tuần. Nam diễn viên bày tỏ niềm trăn trở: "Khi tôi quyết định làm điều này lần nữa, tôi không biết khán giả sẽ nghĩ gì. Lần cuối cùng họ nhìn thấy tôi, tôi còn là một đứa trẻ. Bây giờ, tôi là một người đàn ông trung niên. Tôi chỉ muốn diễn xuất một lần nữa. Tôi muốn đứng trước ống kính và làm những gì yêu thích nhưng không làm được trong nhiều thập kỷ".
Trước khi bước vào cuộc đời nhân vật, Quan Kế Huy tiếp tục mời người huấn luyện diễn xuất, trau dồi diễn xuất hình thể và đài từ. Anh cho biết bạn diễn Dương Tử Quỳnh giúp mình định hướng công việc, lấy lại nhịp sống phim trường sau nhiều năm tháng xa cách. "Tôi nghĩ chúng tôi không thể hoàn thành tác phẩm nếu thiếu chị ấy", nam diễn viên tiết lộ trong cuộc phỏng vấn với tờ People. Cùng nhau, Quan Kế Huy và Dương Tử Quỳnh càn quét hàng loạt giải thưởng "Nam diễn viên phụ xuất sắc" và "Nữ diễn viên chính xuất sắc", nổi bật tại Quả cầu vàng, Giải thưởng Liên đoàn Diễn viên màn ảnh và Oscar. Rời xa màn ảnh 25 năm rồi trở lại, Quan Kế Huy nhận đề cử Oscar đầu tiên trong đời và giành chiến thắng. Câu chuyện của anh truyền cảm hứng cho nhiều người kiên trì theo đuổi giấc mơ và ghi thêm một dấu ấn của châu Á ở Hollywood. Bật khóc trên sân khấu, nam diễn viên dành lời tri ân trước tiên cho mẹ và lời cảm ơn sau cuối cho vợ – hai người phụ nữ luôn dành những điều tốt nhất, niềm tin tuyệt đối cho anh. Suýt chút nữa, tôi đã bỏ cuộc rồi. Mọi người ngoài kia ơi, các bạn hãy luôn cố gắng theo đuổi giấc mơ của mình.Quan Kế Huy khóc khi giành giải Oscar Quan Kế Huy khóc cảm ơn mẹ trên sân khấu Oscar. Video: ABC Nỗi sợ thất nghiệp tuổi ngoài 50Tìm lại lý tưởng khi đóng Everything Everywhere All At once và chạm tới hào quang khi phim ra mắt, nhưng Quan Kế Huy từng rơi vào bế tắc ở khoảng giữa hai thời điểm ấy. Tác phẩm đóng máy tháng 3/2020, không lâu trước khi Covid-19 bao phủ toàn cầu. Một lần nữa, nam diễn viên trắng tay ở toàn bộ các buổi thử vai. Trong cuộc phỏng vấn của IndieWire, anh cho hay tình trạng ế phim gợi anh nhớ lại ký ức tồi tệ thời niên thiếu. Anh tâm sự: "Tôi ở nhà, cố gắng gửi video thử vai cho chỗ này chỗ kia. Nhưng điện thoại tôi không nhận được cuộc gọi nào. Không ai muốn thuê tôi. Tôi rất sợ mình mất bảo hiểm y tế vì không kiếm được việc. Tôi tuyệt vọng đến mức gọi cho người đại diện, cầu xin anh ta tìm cho tôi một vai diễn. Tôi rất lo mình lại trải qua những gì từng đi qua hồi nhỏ". Sau khi Everything Everywhere All At once được phát hành năm 2022, người đầu tiên gọi cho Quan Kế Huy là Kevin Feige. Chủ tịch hãng Marvel đề nghị giao cho anh một vai trong phần 2 của series Loki. Ngoài ra, anh cùng các bạn diễn của Everything Everywhere All At once quay show truyền hình American Born Chinese.
Quan Kế Huy hội ngộ Harrison Ford trên sân khấu Oscar 2023. Ảnh: AcademyỞ tuổi 52 với tượng vàng Oscar đầu tiên và cánh cửa điện ảnh rộng mở lần nữa, tài tử cảm thấy nhẹ nhõm và biết ơn. Với anh, đây là một hành trình đầy cảm xúc, nơi anh đã rơi rất nhiều nước mắt và khiến vợ mình "phát mệt" khi chứng kiến anh khóc quá nhiều. Anh trân quý lòng tốt, sự tử tế nhận được từ các nhà làm phim và khán giả một năm qua. Thời gian này, Quan Kế Huy muốn dành thời gian tận hưởng thành quả lao động. Anh giải thích: "Gần đây, tôi có gặp đạo diễn James Cameron. Ông ấy thật tốt bụng và hào sảng. Ông ấy khuyên tôi tận hưởng điều này và đừng quá coi trọng mọi thứ". Phong Kiều (Theo ET, Indiewire, Screen Daily, US Magazine)
1984–1997: Đột phá trong sự nghiệp với Indiana Jones
Kế Huy đã bắt đầu bước vào sự nghiệp diễn xuất từ khi 12 tuổi khi vào vai Short Round trong bộ phim Indiana Jones and the Temple of Doom cùng với nam diễn viên gạo cội Harrison Ford.[19] Giám đốc cho các buổi tuyển diễn viên đã thử vai một số đứa trẻ tại trường tiểu học Castelar, bao gồm cả em trai của Huy.[12][14] Năm 1985, ông đã vào vai chính trong The Goonies với vai trò là thành viên trong một nhóm trẻ cùng tên phim. Ngoài ra, vào năm 1986 ông cũng đã vào vai một đứa trẻ mồ côi chuyên đi cướp bốc trong một bộ phim Đài LoanIt Takes a Thief. Đến năm 1987, ông đã xuất hiện trong bộ phim Nhật Bản Passengers (Passenjā Sugisarishi Hibi (ja)) cùng với nữ ca sĩ Honda Minako. Ông cũng từng tham gia vai Sam trong sê-ri phim ngắn Together We Stand (1986–1987) hay vai Jasper Kwong trong sitcom Head of the Class từ năm 1990 đến năm 1991.[20]
Năm 1991, ông đã tham gia vào bộ phim Breathing Fire và có một vai nhỏ những năm sau đó. Ông đã tham gia đóng chính trong bộ phim truyền hình tiếng Quan ThoạiThe Big Eunuch and the Little Carpenter kéo dài 40 tập.[1] Hay vào năm 1996, ông đã vào vai trong một bộ phim với sự hợp tác sản xuất giữa Hồng Kông và Việt NamRed Pirate. Kiến Huy còn đã học Taekwondo dưới sự hướng dẫn Philip Tan cho tác phẩm Indiana Jones and the Temple of Doom; sau đó thì Đàm Đáo Lương (zh) là người hướng dẫn cho ông.[20]
1998–2018: Chuyển sang vai trò sản xuất
Khi trưởng thành, Kế Huy bắt đầu gặp khó khăn trong việc tìm kiếm công việc diễn xuất tại Hoa Kỳ. Cuối cùng anh đã từ bỏ vai trò diễn xuất và đăng ký vào chương trình điện ảnh tại Đại học Nam California (USC).[10][13] Sau khi hoàn tất chương trình tại USC, Huy đã được Nguyên Khuê (en) đề nghị đến Toronto, Ontario, Canada để hỗ trợ dàn dựng các phân cảnh chiến đấu cho bộ phim X-Men (2000).[9][10][14] Trong thập kỷ tiếp theo, ông làm những công việc hậu trường cho nhiều tác phẩm khác nhau ở châu Á lẫn Hoa Kỳ.[14] Ông đã tiếp tục tham gia vai vào đội ngũ sản xuất giúp Khuê thực hiện dự án The one (2001).[21] Ngoài ra, ông còn từng làm trợ lý đạo diễn cho Vương Gia Vệ trong bộ phim 2046 (2004).[14]
2018–nay: Trở lại vai trò diễn xuất
Kế Huy được cho là đã lấy lại cảm hứng diễn xuất nhờ thành công của bộ phim Con nhà siêu giàu châu Á vào năm 2018.[22] Cùng năm đó, bội đôi Daniels (en) đã bắt đầu tuyển chọn diễn viên cho bộ phim Cuộc chiến đa vũ trụ. Bộ đôi này được cho là đã gặp phải khó khăn khi tìm kiếm vai diễn cho nhân vật Waymond Wang – một người xuất hiện với ba thân phận khác nhau trong phim. Sau đó, họ đã tình cờ gặp được Kế Huy trên Twitter. Hai tuần sau khi nhận được lời mời từ người đại diện, nam diễn viên đã chính thức bắt đầu thử vai cho bộ phim.[13] Vào tháng 1 năm 2020, Quan Kế Huy được xác nhận là một diễn viên trong phim Cuộc chiến đa vũ trụ.[23]
Bộ phim đã được khởi chiếu vào tháng 3 năm 2022 và nhận được nhiều sự ủng hộ mạnh mẽ, nhờ diễn xuất mà Kế Huy đã nhận được nhiều lời khen cũng như chú ý của giới truyền thông. Chính vai diễn trong bộ phim Cuộc chiến đa vũ trụ, anh đã giành được giải Quả cầu vàng, giải thưởng của Nghiệp đoàn Diễn viên Màn ảnh và giải Oscar. Chiến thắng tại Giải thưởng của Nghiệp đoàn Diễn viên Màn ảnh đã khiến anh trở thành người gốc Á đầu tiên giành được bất kỳ hạng mục cá nhân nào tại giải thưởng.[24][25][26][27] Chiến thắng từ bộ phim đã giúp anh tái hợp với Steven Spielberg và Harrison Ford.[28]
Các chuyên mục 
.jpg)
