Tại sao người Bắc Việt Nam lại trồng cần sa nhiều đến thế?

Tại sao người Bắc Việt Nam lại trồng cần sa nhiều đến thế? Phóng sự điều tra của phóng viên Canada về hoạt động ma túy quốc tế của người VN- TQ đầu độc dân VN bằng chiến tranh ma túy. Vào đầu tháng 3 năm 2007, công an đã tìm thấy ma túy làm từ cần sa (cannabis) mọc ở nhiều khu vườn thuộc tỉnh Hà Tây, gần Hà Nội.
Những người buôn bán ma túy đã thuê những người nông dân để trồng cần sa, và công an cho biết rằng nó đã được trồng khá lâu rồi bởi vì những người dân địa phương không hiểu đó là loại cây gì. Người chủ của một vườn nghĩ rằng đây này là một loại cây thuốc (và đúng vậy, nó là một loại thuốc), và nhìn chung thì những người nông dân đã rất ngạc nhiên khi biết rằng đó chính là một loại dược liệu bị cấm.
Có một số lượng không nhiều tài liệu về lịch sử việc sử dụng cây cần sa ở miền Bắc Việt Nam. Nó không được hút phổ biến ở đây như bên Lào hoặc một số nước láng giềng khác.
Rượu cồn và thuốc phiện (giờ đây là Heroin) là những dược liệu được sử dụng trong truyền thống. Tuy cây cần sa được trồng ở miền Nam trong thời kỳ chiến tranh chống Mỹ, nhưng việc trồng cây này đã sút giảm rõ rệt sau khi GI Mỹ rời đi. Vậy thì tại sao bây giờ nó lại được tái trồng? Người nước ngoài ở Hà Nội đã kêu khóc trong một thời gian dài do sự thiếu hụt của cần sa tốt ở địa phương, nhưng đây không chỉ là một sự tình cờ may mắn. Trong mười năm qua, những người Việt miền Bắc buôn lậu ma túy đã trở thành những người cung cấp chủ yếu cần sa tinh chế cho thế giới. Sự lớn mạnh đột ngột của các vườn cần sa xung quanh Hà Nội chỉ là một trường hợp như “gà về nhà để ngủ”.
Nhưng làm thế nào và tại sao các băng nhóm ở miền Bắc Việt Nam lại có thể biến cần sa thành một nguồn thu lợi của họ?
Câu chuyện được dẫn dắt đến nước Anh, nơi mà vài năm gần đây cảnh sát đã ập vào bắt giữ một hoạt động trưng cất cây cần sa với số lượng kỷ lục. Ở London, có khoảng 1500 vụ hoạt động trồng cây cần sa được phát hiện từ 2005-2007, trong đó 2 năm gần đây nhất là 500 vụ.
Có khoảng 75 phần trăm những người có hoạt động trồng này là người Việt Nam, và hầu hết họ là những người dân mới nhập cư gần đây. Tình huống này đã xấu đến mức giờ đây những cán bộ nhập cảnh đã cùng với cảnh sát hành quên trong các cuộc truy tìm.
Rất nhiều công nhân chăm sóc cây dược liệu này là trẻ em, đó là những người bị mang đến Anh quốc bởi những băng nhóm buôn thuốc phiện, đặc biệt là để làm việc trong việc trồng cây cần sa. Trẻ em là đối tượng dễ dàng để quản lý và có thể trả công rẻ mạt. Thêm vào đó, chúng không thể bị xét xử với các tội danh hình sự, và sau khi việc trồng cây dược liệu này bị bể vỡ, những đứa trẻ có thể bị nhà nước bỏ quên và lại quay trở lại những ngôi nhà để trồng cây cần sa. Nếu chúng bị ép buộc phải trở về Việt Nam, không gì có thể ngăn cản chúng khỏi bị mang trở lại Anh quốc. (Một quy định trong Luật của Anh đã làm cho cơ quan nhập cảnh không thể đề phòng những đứa trẻ này ở trong đạo luật về trẻ em năm 2004).
Lợi nhuận là khủng khiếp. Một ngôi nhà trồng cây dược liệu có thể kiếm được 500,000 Đô la Mỹ một năm. Mười năm trước, 11 phần trăm cần sa ở Anh được trồng ở nội địa. Hiện nay số lượng này là 60 phần trăm. Hơn nữa, marijuana có liều lượng cao được goi là skunk, với một lượng thuốc lớn gấp 10 đến 20 lần loại cần sa bình thường. Sự vận hành việc trồng trọt đã sử dụng những công nghệ cao với trị giá lên tới 100,000$ để gia tăng sản lượng và che đậy khỏi sự xoi mói của hàng xóm (mùi hương và độ nóng được tổng hợp bởi sự sản xuất với cường độ cao, và phân bón hóa học thì có thành phần độc tố cao).
Lý do trực tiếp cho sự gia tăng là một sự thay đổi về pháp lý năm 2004 với việc giảm cần sa xuống hạng C thay vì hạng B. Điều này có nghĩa rằng họ sẽ không bị buộc tội hình sự nếu như họ chỉ làm với số lượng nhỏ. Họ hiểu rằng đây là một sự phi tội phạm hóa và do đó sản phẩm dược liệu nội địa cất cánh.
Tuy nhiên tại sao những băng nhóm Việt Nam lại đứng đằng sau việc trồng cây này? Tại sao không phải là những nhóm tội phạm khác?
Để lý giải vấn đề này, chúng ta cùng tiếp tục đi đến thành phố tươi đẹp Vancouver ở bờ Tây đất nước của tôi, Canada.
Vào giữa những năm 1990, người Việt Nam hầu như chiếm lĩnh toàn bộ công nghiệp trồng cần sa ở Vancouver và các vùng lân cận ở tỉnh British Columbia. Đây không phải là một chiến công nhỏ, bởi vì sản xuất marijuana quy mô lớn trước đó được cai quản bởi “câu lạc bộ đua xe các Thiên thần địa ngục”(Hell Angels) khét tiếng với việc sử dụng bạo lực để đáp lại đối thủ.
Bờ tây của Canada đã là một ổ cung cấp marijuana trong nhiều năm. Từ những năm 1960, những người Mỹ chạy trốn chế độ quân dịch đã đến vùng núi của tỉnh Bristish Columbia và trồng cây cần sa như là một nguồn kế sinh nhai. Người Canada có thái độ thản nhiên với chất kích thích nhẹ, và nhiều người sống ở bờ Tây đã trồng trên phần vườn của họ. Nhưng có những người “thích” trồng để sử dụng hoặc để bán lại cho bạn bè. Nhóm Thiên Thần Địa Ngục bắt đầu sản xuất ở cấp độ lớn và công nghiệp để cung ứng cho thị trường lớn ở Mỹ.
Và trong những năm 1990, các băng nhóm Việt Nam bắt đầu chiếm lĩnh thị trường. Nhóm Thiên thần địa ngục có những vườn ươm lớn ở trong các ngôi nhà thô sơ ở vùng nông thôn. Khi một khu bị phát hiện, nhóm đó sẽ bị mất và sẽ rất khó để bắt đầu lại.
Những nhóm người Việt lại chú trọng biến những căn hộ và nhà nhỏ ở khu vực đô thị thành những nơi trồng trọt. Nếu bị phát hiện, những nơi đó sẽ dễ dàng thiết lập lại ở những nơi khác. Một điều quan trọng là, cảnh sát có một thái độ mềm mỏng đối với tội phạm, ít nhất là lúc bắt đầu, và người nào bị bắt với việc trồng cây cần sa sẽ bị đuổi đi/trục xuất với một mức tiền phạt hoặc là bị tuyên án treo.
Một báo cáo của cơ quan chống ma túy của Mỹ năm 2000 cho biết rằng năm 1998, có 2,351 trường hợp trồng bị phát hiện ở tỉnh Bristish Columbia. Một năm sau, những trường hợp này lên tới 30 phần trăm, tức là 3,279 trường hợp. Năm 1994, khoảng 325 cân marijuana bị tóm được khi đang vận chuyển qua biên giới British Columbia với Hoa Kỳ.
Và vào năm 1998 có 2600 cân bị bắt.
Marijuana chất lượng cao được chế biến hoàn hảo ở British Columbia, nơi mà các cửa hàng bán hạt giống, thiết bị và sách dạy trồng cây trong nước. Những năm 1990 “BC Bud” là loại cần sa hảo hạng nhất và người Mỹ rất thích loại này. Giá một cân (pound – cân của Anh) trong khoảng từ 1,500$ cho đến 2000$ ở Vancouver, thuốc drug được bán với giá 3000$ một cân ở California và tới 8000$ một cân ở New York (số liệu lấy từ Báo cáo năm 2000 của DEA). Những đánh giá gần đây cho biết rằng giá trị thương mại khoảng 6,5 tỷ Đô la Mỹ một năm của tỉnh British Columbia, đứng thứ hai sau dầu mỏ và khí ga. Nhưng nếu đặt trong hoàn cảnh như thế này, nó vẫn không trả lời câu hỏi khởi đầu của chúng ta là: Có nhiều nhóm nhập cư ở Vancouver, tại sao các băng nhóm Việt Nam lại thống trị nhanh chóng đến như vậy?
Để trả lời cho câu hỏi này, tôi nghĩ là rất cần thiết để xem xét câu chuyện cụ thể của việc di cư. Để cho rõ ràng, những người Canada gốc Việt không liên quan gì đến câu chuyện này.
Trong những năm sau 1975, Canada cũng như nhiều quốc gia phương Tây khác tiếp nhận hàng chục nghìn người Việt Nam tị nạn. Những người này đến từ miền Nam, phần lớn đã được đào tạo nghề nghiệp tốt. Họ cư trú ở những trung tâm đô thị lớn ở Montreal, Ottawa và Toronto, và đến những khu vực khác như Edmonton và Vancouver.
Nhìn chung, thế hệ những người nhập cư đầu tiên này sinh sống khá tốt ở Canada. Thị trấn của tôi ở Ottawa là một trong số ít các thành phố Bắc Mỹ mà không có cái gọi là “khu vực Trung Quốc”. Chúng tôi lại có khu vực Việt Nam, với đầy đủ một số lượng đa dạng các cửa hàng, doanh nghiệp thương mại (không chỉ là nhà hàng) được sở hữu bởi những người Việt Nam hoặc người Việt – Hoa. Ottawa là trung tâm công nghiệp của Canada, và một vài năm trước danh hiệu công dân Ottawađã mang lại một câu chuyện tiêu biểu cho sự xuất chúng của những kỹ sư người Việt Nam – Canada ở trong khu vực kinh tế này.
Nói chung, đây là câu chuyện về người Canada gốc Việt ở khắp mọi nơi ở Canada, những người được qua đào tạo theo các nghề nghiệp. Tuy nhiên khi họ đến Vancouver, mọi thứ đã thay đổi đôi chút. Vancouver là một cái đích để những người miền Bắc Việt Nam đã tị nạn ở Hồng Kông.
Những người tị nạn kinh tế chạy khỏi Việt Nam khoảng giữa những năm 1980. Khởi điểm của họ không phải là những người đã được đào tạo nghề nghiệp tốt, nhìn chung, hầu hết họ đến từ Hải Phòng và một số vùng nghèo lân cận. Tôi được nghe kể rằng vào những năm 1980, Việt Nam ở giai đoạn tuyệt vọng đến nỗi các cán bộ chính phủ phạm các tội phạm xấu xa nhất và đã bị tống lên thuyền để đẩy đến Hồng Kông. Trong bất cứ trường hợp nào thì trại tị nạn ở Hồng Kông là một nơi khủng khiếp, với những người tị nạn bị bỏ lại hàng năm trời trong tình trạng hoang mang/lơ lửng, dưới sự cai quản của những băng nhóm phát triển tràn lan không bị kiềm chế từ chính quyền bên ngoài. Ngay cả nếu anh không có xu hướng phạm tội, sau khi anh tới đó, không ai có thể trách anh có xu hướng này khi anh rời khỏi trại tị nạn.
Những người miền Bắc đến Canada vào những năm cuối 1980 và 1990 thường đến Vancouver hoặc miền Tây Canada (Tôi không chắc là tại sao). Ở đó, họ có lẽ đã gặp những người Việt Nam đến từ miền Nam đã thật sự “hòa hợp” hoặc ít nhất là sống một cách thành đạt như những người ở tầng lớp trung lưu ở Canada. Không có một cơ quan nào chào đón họ. Thiếu hụt về giáo dục và cơ hội, những người nhập cư mới này buộc phải khổ sở làm việc cho các băng nhóm để có những công việc không cần kinh nghiệm.
Sự liều lĩnh cũng là phần thưởng cho việc trồng cây cần sa vào năm 1990 ở Vancouver gần như chính là phần thưởng với những rủi ro không đáng kể. Xã hội, bao gồm cả cảnh sát, có một thái độ tương đối rộng rãi đối với những người nhập cư mới (điều này có lẽ là một sự sai lầm về chính trị ở Canada khi bắt đầu tống giam những người nhập cư gần đây). Hơn nữa, xã hội, bao gồm cả cảnh sát, đã có một thái độ mềm mỏng với tội phạm ma túy (có sự phân biệt lớn ở Canada và Anh quốc giữa ma túy “nhẹ” như marijuana và “nặng” như heroin). Khi việc trồng cây thuốc ở đô thị bị phát hiện, kết quả là một số lượng người nhất định chỉ bị phạt chứ không bị tù. Đó là môt sự khác biệt lớn giữa Canada và Hoa Kỳ, và đây là lý do sự canh tác cần sa không phải bắt đầu từ phía nam của biên giới – ít nhất là cho đến gần đây.
Như vậy, đối với những thành viên của nhóm đến Vancouver, rất dễ dàng để có thể tuyển mộ những người Việt Nam để vận hành việc trồng cây này. Họ thu nhỏ những lợi nhuận vào các tổ chức tội phạm, bao gồm cả việc buôn lậu. Chỉ trong vài năm, những băng nhóm Việt Nam đã đuổi nhóm Thiên thần địa ngục ra khỏi Vancouver, gây ra cho những sỹ quan cảnh sát gọi họ là “những tội phạm gan lỳ bất thường nhất từ trước đến nay ở Canada”.
Sống trong nền kinh tế kế hoạch tập trung những năm 1980 ở Việt Nam – nơi mà tất cả mọi người đều “vi phạm pháp luật” chỉ để tồn tại – và sự di cư cực kỳ khó khăn tới trại tị nạn ở Hồng Kông – không ít khủng khiếp hơn một ‘gulag’ Liên Xô – chắc chắn phải ảnh hưởng tới lòng quyết tâm của họ để thành công ở Canada bằng mọi giá.
Từ bờ biển phía Tây của Canada, và từ những người trồng cây đến từ miền Bắc Việt Nam và những người Việt gốc Hoa, thương mại đã lan rộng nhiều. Họ đi vượt qua Canada, gia tăng những người nhập cư (miền Nam) Việt Nam và châu Á vào công việc kinh doanh, không chỉ là những người trồng, mà còn sử dụng triệt để những đặc vụ và những thứ khác để có thể dễ dàng lấy những văn tự cầm cố tài sản quan trọng ở vùng ngoại ô. Và bởi vì mạng lưới của người tị nạn Việt Nam có tính quốc tế, với các thành viên của cùng gia đình hoặc dòng họ được cung cấp những nơi cư trú bởi các chính phủ khác nhau, vì vậy cũng không bất ngờ rằng việc kinh doanh nhanh chóng trải dài đến các nước khác, chủ yếu là Anh quốc, khi mà những rủi ro/phần thưởng trở nên rất ưu đãi.
Một chuyển cuối cùng cho câu chuyện này. Điểm đến tại Hoa Kỳ dần mất đi vị trí quan trọng vì luật pháp trở nên nghiêm khắc: bị bắt có nghĩa là bị ngồi tù đến 10 năm.
Tuy nhiên, sau vụ khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001, an ninh biên giới đã được thắt chặt và số lượng ma túy bị tịch thu ở biên giới Canada – Hoa Kỳ tăng lên đáng kể. Vì thế, những người buôn lậu đã thiết lập những cửa hàng tại Mỹ, mở những kho cung cấp vườn và tìm kiếm những người hợp tác trong cộng đồng người Việt có thể giúp họ có được sự thế nợ/văn tự thế chấp đối với bất động sản ở khu vực ngoại ô. Thật đáng buồn là bạo lực đã gây rắc rối cho việc kinh doanh ở Vancouver cũng đã di chuyển xuống phía nam của đường biên giới.
Ở một thời điểm nào đó, có lẽ chỉ vài năm trước, các băng nhóm đã bàn bạc rằng quê hương của họ ở đồng bằng sông Hồng sẽ là một điểm tốt để thiết lập những nơi trồng cây dược liệu này (liệu bạn đã thử chưa?)
Điều này chắc chắn khiến cho chính phủ lo lắng, và họ đã bắt đầu có sự chuẩn bị: đầu năm 2007, sứ quán Anh và Canada đã giúp đỡ chính phủViệt Nam thành lập một lực lượng chống rửa tiền đặc biệt để chống lại tiền từ cây cần sa.
Đối với người Việt Nam bình thường, băng nhóm kiếm được hàng triệu đô có một sự tác động đáng kể - tiền buôn bán thuốc phiện hồi hương tham gia vào thị trường bất động sản vốn đã nóng hổi.
Bất luận thế nào, một khi người bán nóng bị phát hiện bởi những người nông dân ở đấy, nó sẽ lan tràn như ngọn lửa hoang dại. Nếu tương lại marijuana được bán ở thị trường chứng khoán Hà Nội, tôi có thể sẽ đầu tư…  
Michael L. Gray

Đời đời nhân dân miền Bắc nhớ ơn Trung Quốc – hậu phương lớn và sao Bắc Đẩu của miền Bắc trong chiến tranh xâm chiếm miền Nam

Khi nói đến chiến tranh Việt Nam, bạn đọc ắt hẳn sẽ nghĩ ngay đến Hoa Kỳ. Họ được mệnh danh là “kẻ xâm lược”, “kẻ giật dây”, “kẻ đầu sỏ” đứng đằng sau chính quyền Việt Nam Cộng hòa. Điều này lại càng dễ nhận thấy hơn khi báo chí Hoa Kỳ và quốc tế liên tục đưa tin, bài về các hoạt động và những hỗ trợ của lực lượng này tại miền Nam Việt Nam. 

Tuy nhiên, cũng còn nhiều “thế lực ngoại bang” khác can thiệp vào chiến tranh Việt Nam. Song bởi thông tin ít ỏi và môi trường báo chí bị kiểm soát chặt chẽ của quốc gia đó, ít ai biết đến việc tham chiến này của họ để bình luận hay phán xét. 

Dưới đây là những điểm sơ lược bạn cần biết về vai trò của Trung Quốc trong chiến tranh Việt Nam, cuộc chiến mà sách báo nhà nước vẫn gọi là “cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước”.

Trung Quốc can dự vào chiến tranh Việt Nam: Thuyết âm mưu trị giá 20 tỷ USD

Một trong những thất bại lớn nhất của báo chí phương Tây, cả trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam lẫn trong những khủng hoảng toàn cầu như đại dịch COVID-19 hiện nay, là Trung Quốc “nói sao” thì họ “nghe vậy”. 

Giới tình báo Hoa Kỳ từ lâu đã báo cáo rằng họ phát hiện một số lượng lớn quân dân Trung Quốc đi qua biên giới Bắc Việt. Cùng với đó, các lực lượng tham chiến rất thường ghi nhận “quân nhân Bắc Việt” nhưng lại mặc quân phục Trung Quốc. Tuy nhiên, trong suốt nhiều thập niên, Trung Quốc phủ nhận việc này. Và báo chí phương Tây cũng không khai thác hay làm rõ gì thêm. Trung Quốc can dự vào chiến tranh Việt Nam trong một thời gian dài chỉ được xem là “thuyết âm mưu”.

Tuy nhiên, những nghi ngờ bị đánh tan khi chính giới tướng lĩnh và các nhà khoa học quân sự, pháp luật quốc tế của Đảng Cộng sản Trung Quốc thừa nhận chuyện này. Vào khoảng đầu những năm 2000, Việt Nam bình thường hóa quan hệ với chính quyền Hoa Kỳ và hầu hết các tổ chức quốc tế trên thế giới, người Trung Quốc cũng “mở lòng” hơn với những đóng góp của họ trong chiến tranh Việt Nam. 

Theo ghi nhận của Washington Post, báo cáo của chính phủ Trung Quốc cho thấy có đến 310.000 quân Trung Quốc hiện diện tại Việt Nam trong thời kỳ đỉnh điểm của chiến tranh Việt Nam giai đoạn 1960 – 1970. Tổng chi phí mà họ đài thọ cho chính quyền Bắc Việt (hay Việt Nam Dân chủ Cộng Hòa) cả về kinh tế lẫn công cụ, vũ khí quân dụng là hơn 20 tỷ USD. Một đóng góp khổng lồ trong giai đoạn 1955 – 1975.

Như vậy, điều cần khẳng định trước tiên, là Trung Quốc có tham gia vào chiến tranh Việt Nam cả về nhân lực lẫn tài lực. Và khoản đóng góp của họ là khổng lồ. Câu hỏi đặt ra ở đây là tầm ảnh hưởng chính sách và đường lối của Bắc Kinh đối với Hà Nội như thế nào? 

Chuyên gia Trung Quốc: Người Việt muốn nghĩ rằng họ thắng chiến tranh Việt Nam bằng nội lực

Giáo sư Sử học người Trung Quốc Qiang Zhai là nhà khoa học đầu tiên mang góc nhìn của Trung Quốc về chiến tranh Việt Nam ra phương Tây. Quyển “Trung Quốc và chiến tranh Việt Nam” (China and the Vietnam War) do ông chấp bút vẫn là tư liệu quan trọng nhất để các nhà nghiên cứu ngoại quốc tìm hiểu về chính sách, đường lối và tham vọng của Trung Quốc trong chiến tranh Việt Nam. 

Qiang Zhai thừa nhận rằng giới sử gia và người Việt Nam không muốn làm rõ vai trò và đóng góp của Trung Quốc trong chiến tranh Việt Nam. Trả lời phỏng vấn riêng của Wilson Center (hay tên đầy đủ là Woodrow Wilson International Center for Scholars, một trong mười tổ chức chiến lược hàng đầu thế giới), Zhai lý giải rằng vì niềm tự tôn dân tộc, người Việt muốn tin rằng họ tự chiến thắng chiến tranh Việt Nam mà không cần Trung Quốc trợ giúp. Ngược lại, Trung Quốc thời điểm đó cũng không muốn thế giới biết rằng mình can dự trực tiếp vào chiến tranh Việt Nam. Họ không muốn bị lôi vào cuộc chiến tranh Triều Tiên 2.0 này.

Ông này cũng nói thêm, khó có thể cáo buộc rằng Hồ Chí Minh và các ban bệ của ông ta là con rối của chính quyền Trung Quốc. Ông Hồ có tham vọng riêng và theo đuổi những lợi ích riêng, và chúng đôi khi trái ngược với những thứ Trung Nam Hải mong muốn. Nhưng hầu hết những tham vọng mà họ đạt được, mặt khác, lại đều cần có sự hỗ trợ hết mình, hay thậm chí là chỉ dẫn, từ phía Trung Quốc.

Quyển “Trung Quốc và chiến tranh Việt Nam” cùng với các nghiên cứu sau này của Trung Quốc lẫn quốc tế chứng minh giả thuyết đó.

Trung Quốc: Hậu phương lớn của Bắc Việt trong giai đoạn chuẩn bị chiến tranh?

Zhai bắt đầu quyển sách các thảo luận về mối quan hệ giữa chính quyền Bắc Việt và Bắc Kinh bằng cách nói về lịch sử văn hiến giữa hai quốc gia. Người Việt luôn có thói quen ngàn năm là dò xét và học hỏi từ Trung Quốc. Từ nông nghiệp đến quân đội, từ thực phẩm đến văn hóa, và cao nhất là chính trị. Vậy nên việc chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nhờ cậy vào chính quyền cộng sản Trung Quốc, vốn thành lập sau họ đến tận bốn năm, cũng là một chuyện dễ hiểu. Đến cuối cùng, chính sách và Luật Cải cách Ruộng đất năm 1953 tại Bắc Việt cũng là một sản phẩm được hội ý rất kỹ với các tham mưu và lãnh đạo người Trung Quốc. Thậm chí cũng có cáo buộc rằng toàn bộ chương trình cải cách ruộng đất là từ sức ép của Bắc Kinh mà ra. 

Những vấn đề trên chúng ta sẽ phải thảo luận trong một dịp khác, kỹ càng hơn, nhưng có thể an toàn mà thống nhất rằng vai trò của Trung Quốc trong các quyết sách của chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là không hề nhỏ. 

Tác giả Chen Jian cũng sẽ đồng ý với nhận định trên. Trong nghiên cứu “China’s Involvement in the Vietnam War”, đăng tải trên tạp chí China Quarterly do Đại học Cambridge chịu trách nhiệm xuất bản, Jian tìm kiếm các văn bản trao đổi chính thức giữa hai đảng và tìm thấy nhiều tài liệu thú vị. 

Ví dụ, Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam gửi Bắc Kinh một văn kiện hỏi ý kiến Bắc Kinh về “cách mạng ở miền Nam Việt Nam” vào mùa hè năm 1958, tức sau khi họ thực hiện xong cải cách ruộng đất. Khi trả lời, những người đồng nhiệm Trung Quốc khuyên rằng “nhiệm vụ cốt lõi, quan trọng và gấp rút nhất” hiện nay là quảng bá xây dựng xã hội chủ nghĩa và tái xây dựng miền Bắc. Theo Trung Nam Hải, kỳ vọng thực hiện cách mạng tại miền Nam Việt ngay tại thời điểm đó là “bất khả thi”. 

Năm 1960, Chu Ân Lai (Zhou Enlai) thăm và làm việc tại Hà Nội. Ở đây, ông nhấn mạnh với những người bạn Việt Nam của mình rằng cần kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang. Và rằng dù đấu tranh vũ trang là không thể tránh khỏi, Hà Nội cần chuẩn bị xây dựng lực lượng và tranh thủ các cơ hội chính trị để xây dựng nền tảng. 

Trùng hợp thay, đây cũng là thời điểm Mặt trận Giải phóng Dân tộc miền Nam Việt Nam được thành lập, ngày 20/12/1960.

Bản thân những người bạn Trung Quốc vẫn khẳng định quyết định tiếp tục tranh đấu ở miền Nam Việt Nam là ý muốn tự thân của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên, họ vẫn là “hậu phương” vững chắc nhất cho Bắc Việt yên tâm chuẩn bị cho giai đoạn tiền leo thang của chiến tranh Việt Nam. 

Theo nghiên cứu của Li Ke và Hao Shengzhang có tên gọi “The People’s Liberation Army during the Cultural Revolution” (bản gốc tiếng Trung), một trong những nguồn khả tín nhất về lịch sử chiến tranh của quân đội Trung Quốc trên toàn thế giới, các chuyến hàng viện trợ quân sự chở đến Việt Nam bao gồm 270.000 khẩu súng, 10.000 pháo, 200 triệu đạn các loại, 2 triệu đạn pháo, 1.000 xe tải, 15 máy bay, 28 tàu hải quân và 1,18 triệu bộ quân phục, chưa kể đến hàng triệu loại quân nhu khác. Và chúng chỉ tính đến năm 1963. 

Đây là những con số khổng lồ trong thời kỳ khó khăn, khi mà bản thân Trung Quốc cũng đang phải đối mặt với những hậu quả của phong trào Đại nhảy vọt và Đả ma tước vận động. Điều này cho thấy Trung Quốc hết lòng trong việc can dự và gây ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng của chiến tranh Việt Nam. Song những khoản viện trợ nói trên cũng chỉ là số lẻ. 

Sao Bắc Đẩu?

Mùa hè năm 1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh và tướng Nguyễn Chí Thanh sang Trung Quốc để tổng hợp tình hình chung tại Việt Nam cho lãnh đạo ở Trung Quốc. Họ nhắc đến khả năng Hoa Kỳ sẽ can dự sâu hơn vào chiến tranh Việt Nam, không loại trừ khả năng Hoa Kỳ dùng không quân tấn công ra Bắc Việt. Ngay lập tức, Bắc Kinh đề nghị hỗ trợ 230 tiểu đoàn bộ binh đóng ở Bắc Việt để sẵn sàng yểm trợ. 

Tháng Năm năm 1963, Lưu Thiếu Kỳ thăm và làm việc chính thức ở Hà Nội. Đây là một sự kiện lớn, bởi Lưu Thiếu Kỳ là nhân vật thứ hai chỉ đứng sau Mao Trạch Đông trong giai đoạn cầm quyền này ở Trung Quốc, thể hiện sự cam kết lớn của Bắc Kinh đối với chiến tranh Việt Nam. 

Trong các buổi làm việc với Hồ Chí Minh và các lãnh đạo đảng, ông Lưu cũng nhấn mạnh rằng những hỗ trợ của Trung Quốc sẽ không dừng lại ở mức phòng vệ Bắc Việt. Ông nói miễn là chính quyền Bắc Việt có quyết tâm trong việc tiếp tục thực hiện cách mạng vô sản tại miền Nam, Hà Nội luôn có thể tin tưởng vào sự hỗ trợ chiến lược tuyệt đối của Bắc Kinh. 

Ngày 8 tháng Tư năm 1965, Lưu Thiếu Kỳ gặp lại Lê Duẩn và Võ Nguyên Giáp trên đất Trung Quốc để bàn về các hỗ trợ nhân sự cần thiết. Theo đó, Lê Duẩn đề nghị Trung Quốc gửi “chí nguyện quân” là phi công, bộ binh và một lực lượng quan trọng khác là các đơn vị kỹ thuật công binh cho hoạt động xây dựng, sửa chữa hệ thống hạ tầng. Lê Duẩn nhấn mạnh rằng nếu yêu cầu hỗ trợ được đáp ứng, Hà Nội có thể chuyển trực tiếp quân đội chính quy của mình vào miền Nam Việt Nam, giao việc bảo vệ miền Bắc cho quân đội Trung Quốc. Từ đó đẩy nhanh “cuộc kháng chiến chống Mỹ”. Những yêu cầu này đều được phía Bắc Kinh gật đầu. 

Đây chỉ là những cuộc gặp mặt điển hình mà người viết nghĩ bạn đọc cần quan tâm. Khi chiến tranh diễn ra, mỗi năm hai bên có đến hàng trăm cuộc điện đàm và hàng chục chuyến thăm chính thức hay không chính thức, vừa để yêu cầu hỗ trợ, vừa để tham vấn ý kiến của Bắc Kinh. 

Và Trung Quốc cũng tỏ ra là một bên tham chiến thực thụ. 

Tháng Tám năm 1964, hàng nghìn máy bay và các đơn vị đất đối không được chuyển đến biên giới Việt – Trung. Cơ quan đầu não của Quân đoàn 7 Không quân Giải phóng Quân Trung Quốc được chuyển từ Quảng Đông (Guangdong) sang Nam Ninh (Nanning). Điều này giúp cho không quân Trung Quốc có thể tham chiến tại vùng trời Bắc Bộ và Vịnh Bắc Bộ bất kỳ lúc nào. 

Cùng lúc đó, hơn 300.000 quân Trung Quốc đi vào biên giới Việt Nam, với 100.000 trong số đó thuộc nhóm công binh. Nhóm này có công xây dựng 12 con đường huyết mạch khắp Bắc Bộ, nối với Trung Quốc, từ đó bảo đảm quá trình vận chuyển và giao thông liên lạc suốt chiến tranh. Các tùy viên quân sự Trung Quốc cũng có mặt với số lượng lớn để chỉ đạo việc xây dựng hệ thống phòng thủ của Bắc Việt. 

Ngay từ năm 1965, các sư đoàn pháo binh Trung Quốc cũng có mặt để trấn giữ “hộ” vùng trời Việt Nam. Đáng kể nhất là hai Sư đoàn Pháo binh 61 và 63 xuất hiện tại Việt Nam rất sớm. Theo báo cáo chính thức từ quân đội Trung Quốc, có tổng cộng 16 sư đoàn pháo binh Trung Quốc tham chiến tại Việt Nam, trải qua 2.154 trận đánh, bắn hạ 1.707 tàu bay Mỹ các loại. 

Điểm còn tranh cãi duy nhất hiện nay là liệu các sư đoàn này có tham gia bảo vệ đường Hồ Chí Minh vận chuyển vũ khí và quân lực vào miền Nam Việt Nam hay không? Phía tình báo Hoa Kỳ ghi nhận là có, trong khi giới quân sự Trung Quốc cho đến giờ vẫn úp mở. Có lẽ vì Bắc Kinh không muốn bị cáo buộc trực tiếp hỗ trợ hoạt động xâm lược dưới góc độ pháp luật quốc tế. 

Không chỉ vậy, chính quyền Bắc Kinh còn hỗ trợ thiết bị quân sự, quân nhu và nhu yếu phẩm của quân đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cho hoạt động của họ ở mọi mặt trận, từ Lào, Cambodia đến miền Nam Việt Nam. 

Như việc quân đội Bắc Việt đóng quân tại Lào nhằm bảo vệ tuyến đầu của đường Hồ Chí Minh, người Trung Quốc không dừng lại việc giúp vũ khí, quân trang. Các tiêu chuẩn về dinh dưỡng, vệ sinh, mức sống và giải trí dành cho quân nhân Bắc Việt ở Lào cũng được Bắc Kinh đáp ứng. Trong tổng hợp của Li Ke và Hao Shengzhang mà chúng ta nhắc đến ở phần trước, thống kê chính thức ghi nhận Trung Quốc ủng hộ hơn 5.500 bộ quân phục và giày, 550 tấn gạo, 55 tấn thịt heo (lợn), 20 tấn muối, 20 tấn cá, 20 tấn đường trắng, 6,5 tấn nước tương, 8.000 bộ bàn chải đánh răng, 10.000 cục xà phòng và 74.000 hộp thuốc lá… Gộp lại tất cả, Trung Quốc cung ứng đến hơn 687 đầu mục sản phẩm cho quân đội Bắc Việt chỉ ở Lào, phản ánh tầm quan trọng sống còn của các nguồn viện trợ Trung Quốc cho các hoạt động của quân đội Bắc Việt ở mọi mặt trận. 

***

Từ năm 1972, hoạt động viện trợ của Trung Quốc tăng mạnh thêm lần nữa nhằm trang bị tận răng cho quân đội Bắc Việt và Mặt trận Giải phóng, từ đó kết thúc chiến tranh Việt Nam. Không lâu sau đó, đầu năm 1973, quân đội Hoa Kỳ rút đợt lính cuối cùng của mình khỏi Việt Nam Cộng hòa ở miền Nam và ngừng các khoản viện trợ quân sự. 

Trong giai đoạn 1963 đến 1975, người Trung Quốc trang bị cho miền Bắc gần 2 triệu khẩu súng, gần 50.000 khẩu pháo các loại và thậm chí là gần 500 xe tăng – thứ vũ khí xa xỉ và đắt đỏ thời chiến. Và đó mới chỉ là đến những loại quân trang thiết yếu cho chiến tranh, chưa tính những khoản viện trợ khác.

Nhìn vào những số liệu trên, “cuộc chiến tranh của quân và dân ta” không mang cái nghĩa đen hoàn toàn của nó. Và cũng khó mà tưởng tượng chiến tranh Việt Nam sẽ đi về đâu nếu quân đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không nhận được sự hỗ trợ nhiệt thành từ đồng minh phương Bắc. Thấu hiểu chúng cũng giúp bạn đọc phần nào nắm bắt được xu hướng ngoại giao mà Việt Nam đang lựa chọn ngày nay.

3 thg 2, 2023 · So sánh 2 quốc gia Bắc Cộng Sản và VNCN trước 1975 - Vĩ Tuyến ...
Thời lượng: 1:43:55
Đã đăng: 3 thg 2, 2023